Ontkerkelijking

Op 23 maart stond in het ND een voorpublicatie van een boek van A. van de Beek: ‘Lichaam en Geest van Christus. De theologie van de kerk en de Heilige Geest’.
Nu pas een blogje erover want het was zulk mooi weer deze week.
Dit boek wil de problemen gaan bespreken van de ontkerkelijking en de mogelijke oplossingen, áls die er al zijn.
Het onderwerp houd mij ook bezig; hoe komt het toch dat de kerken zo leeglopen. Terwijl er niet minder gelovigen zijn. Ook op fora kom je ze veel tegen, gelovigen die niet (meer) bij een kerk zijn aangesloten Eigenlijk kan ik me er wel iets bij voorstellen. Als ik in mijn eigen kerkelijke gemeente om mij heen kijk is iedereen zo druk met van alles en nog wat. Allemaal Martha’s die met die bezems lopen te schooieren. Alles is zo gestructureerd dat je er moe van wordt. Voor een kop koffie bij iemand moet je een afspraak maken. Op die manier werkt gemeentezijn niet.
De kerk is in crisis, (dat is ze eigenlijk altijd) maar we weten er geen raad mee. Althans we menen dat we aan dat probleem weer eens iets moeten doen. Maar we moeten beseffen dat de houding die sinds de zestiger jaren volgens het artikel, tot deze crisis heeft geleid niet handig is om de problemen op te lossen. Met een knipoog naar Albert Einstein. (“We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them.”)

Hoe evangelischer, hoe actiever lijkt ook nog een patroon te zijn. Zij zijn de echte hardlopers die zich doodlopen en daardoor nog meer en sneller afhaken in tegenstelling tot wat McGrath beweerd. (in ‘Toekomst voor het christelijk geloof’) Maar dat is mijn mening.

Ed Schreudering schreef op 1 maart op Goedgelovig:
"Veel christenen zijn aan het hollen (zonder dat ze het weten), hollen achter Jezus aan. Als een soort verslaving willen ze alles meepakken om zo dichter bij God te komen. Maar ze hebben niet door dat het een masker is en ze verder bij God brengt dan ze denken en wensen. Gezonde vriendschappen zijn zo belangrijk, maar daar hebben ze geen tijd meer voor, alleen hollen…….. van links naar rechts, van de Healing Room naar Jan Zijlstra en naar gebedsavonden. Totale gebondenheid aan……...geestelijkheid. Genade lijkt ver van hun bed. Het is uit eigen kracht en energie een plek creëren bij God."
Wel, zó erg is het dan in onze gezindte toch niet, zoals ik er tegenaan kijk.
A. van de Beek pleit bepaald niet voor nog meer studiegroepen en rapporten maar voor inkeer en buigen voor God. Gods aanwezigheid óver ons laten komen, ontmoeting in de liturgie in berouw en boetedoening.
Als de gemeenschap goed is komt de heiliging vanzelf.
Dus niets doen aan de ontkerkelijking. Dat is dan wel degelijk een andere houding.
Daarom denk ik dat hij gelijk heeft. Want wat we ook bedenken het lukt ons toch niet om mensen in de kerk te houden. Ik zou tenminste niet weten hoe. Vroeger was een kenmerk van de Christelijke gemeente de zorg voor armen en behoeftigen om je heen (Rodney Stark: The Rise of Christianity) en een perspectief op een leven na de dood. ( onderzoek van Christoph Makrschies uit 2001) Maar in deze verzadigde welvaartstijd, waarin dat betere leven al gestalte lijkt te hebben gekregen behoeven we ons daarin ook niet meer te onderscheiden.
We maken ons soms druk dat we de joden zogenaamd tot jaloersheid moeten wekken, maar hoe zit dat bij onze buren? Al denkendeweg besef ik dat het allemaal niet lukt. We moeten het aan God overlaten. Dat is niet gemakkelijk voor al die nijvere mensen die het Ora (bid) en vooral Labora (werk) hoog in hun vaandel hebben staan.
Maar eerlijk gezegd heb ik ook niet zo’n helder beeld bij wat van de Beek bedoelt met berouw, inkeer en boetedoening.
Theoretisch en theologisch klinkt het als een klok maar hoe geef je daar handen en voeten aan in praktische zin. Of verval ik nu meteen weer in dezelfde fout? Of toch te beginnen met het stoppen van alle commissie - en clubachtige activiteiten, wijk- en gemeenteavonden, zondagscholen, Alpha- en Michacursussen?

Dan ben ik vóór!
Maar zit het gevaar er niet in dat wanneer mensen tijd krijgen om na te denken, de kerk nog veel sneller leegloopt?