Het boek stamt uit de eerste helft van de tweede eeuw. Argument daarvoor is dat kerkvader Iraeneus (140 -202) in zijn schrijfsels overeenkomsten vertoont met dit boek.
En werd gebruikt tot in de achtste eeuw. Ook niet onbelangrijk. Kerkvaders zijn er misschien door beïnvloed al begrijp ik nu de afkeer wel beter.
Deze Johannes is de discipel, de zoon van Zebedeus en broer van Jacobus. Wanneer hij in de tempel komt, komt er een Farizeeër genaamd Arimanios naar hem toe en hem naar Jezus vraagt. Jezus is inmiddels ten hemel gevaren dus Johannes zegt dat dan ook. Vervolgens beschuldigt Arimanios deze Nazoreër van bedrog waardoor Johannes helemaal vastloopt en zich terugtrekt in een bergachtige plaats. Daar krijgt hij visioenen over de organisatie in de eeuwigheid, de schepping, val en verlossing.
Hoe de organisatie in de Eeuwigheid in elkaar steekt is voor mij een wir-war van begrippen die rond tollen als derwisjen.
De eerste kracht die aan het Al voorafging was de Moederschoot, de glorie van Barbelo.
Maar er is een lek in de eeuwigheid. Ik moet meteen denken aan mijn Fata Morgana.
Het is veroorzaakt door Sophia. De Wijsheid.
In die Eeuwigheid zijn er behalve heel veel anderen en Barbelo (Protennoia) en Wijsheid (Sophia)ook de Intelligentie (Epinoia) en de Voorzienigheid (Pronoia).
Wat deed Sophia? Zij ‘ wilde een evenbeeld uit haarzelf voortbrengen zonder de instemming van de Geest.’
Deze voortbrenging is ‘Jaldabaoth’ of ‘Demiurg’. Deze ‘Hoofdarchont’, soms ook Samaël genoemd is de schepper van de wereld en brengt weer vele andere machten voort.
Hem worden ook de woorden in de mond gelegd die volgens het OT door JHWH worden gesproken: ‘Ik ben god en er is geen andere god dan ik’.
Zo zijn er wel meer uitspraken die in het OT van God zijn maar in dit geschrift van Jaldabaoth afkomstig.
Eigenlijk is er veel omgedraaid ten opzichte van de eerste hoofdstukken in de Bijbel.
Sophia krijgt berouw en krijgt een plaats boven haar zoon ‘totdat zij haar tekort had hersteld’.
Vervolgens een verhandeling hoe Adam wordt geschapen door alle engelen van Jaldabaoth bij elkaar. Allemaal een stukje. De hele anatomie komt langs.
Voor Eva wordt een deel van de kracht van Adam weggenomen; geen rib. Dat deel wordt gevormd naar de intelligentie; de Epinoia. Ik noem het maar even.
Adam en Eva worden door Jaldabaoth uit het paradijs gegooid juist omdat zij wilde eten van de boom van kennis van goed en kwaad. Zij werden daar door Christus toe aangezet om tot kennis te komen.
Jaldabaoth verwekt bij Eva twee zonen; Eloïm en Jahvé. De ene is rechtvaardig en de ander onrechtvaardig. Abel en Kain.
Dat vind ik dan wel weer interessant want in 1 Joh 3 : 12 staat ‘….Niet gelijk Kain, die uit de boze was en zijn broer doodsloeg’…..
Seth is volgens dit geschrift wel een zoon van Adam en Eva. En dan wordt het ook weer interessant. Even hiervan uitgaande; dan zouden de ‘de zonen gods’ uit Genesis 6 nazaten van Kain zijn en de dochters van de mensen nazaten van Seth.
De geesten van de mensendochters worden echter vervuld met duisternis.
Er is dus, als ik het goed begrijp, geen zondenval maar door de voortplantingsdrift die Jaldabaoth in Eva en/of Adam plantte wordt de duisternis ook voortgeplant.
Het laatste gedeelte gaat over verlossing. Jaldabaoth heeft spijt van wat hij geschapen heeft en besluit tot een zondvloed van duisternis.
Maar de ‘grootheid van de Voorzienigheid’ licht Noach in zodat hij en velen met hem zich kunnen verschuilen in een lichtwolk. Hier komt geen water over de hele wereld bij te pas.
De Verlosser (Jezus Christus) dringt verschillende keren de duisternis of chaos binnen maar dat zou de vernietiging van de mensen tot gevolg hebben daarom trekt hij zich steeds weer terug.
Ten slotte dringt hij de gevangenis van het lichaam binnen om de geest wakker te roepen met de woorden: 'Hij die hoort, laat hem opstaan uit zijn zware slaap.'
De Verlosser tegen Johannes:
'Ik heb dit alles voor jou met jou als luisteraar volbracht, en ik heb je alles gezegd opdat je het zou opschrijven en in het geheim zou doorgeven aan je geestverwanten, want dit is het geheimenis van het onwankelbare geslacht.'
Daarna nog het verbod om dit geschrift te ruilen tegen triviale dingen zoals voedsel of kleding.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten