Just because I'm quiet........... doesn't mean I don't have a lot to say

zondag 24 december 2017

Mazzel tov


Geschreven door Margot Vanderstraeten (1967) in 2017.

Ik las een digitale editie naar de eerste druk.
Ondertitel: ‘Mijn leven als werkstudente bij een orthodox-joodse familie’.
Het boek werd aangereikt door een vriend en ik heb ervan genoten. Dit is niet het eerste boek van deze journaliste maar wel één die zeer goed ontvangen is door de pers.
Het boek beslaat de periode 1987 – heden in verschillende delen.

Margot gaat als een soort nanny de vier puberkinderen uit een orthodox joods gezin begeleiden bij hun huiswerk. Als studentenbaantje.
De oudste, Simon en jongste, Sara redden het wel. Met de twee middelste, Jakov en Elzira krijgt Margot de meeste band.
Ze blijft er zes jaar hangen en bekijkt de (eigen) aardigheden van de familie Schneider op afstand en toch niet afstandelijk.
De meeste regels uit die wereld ken ik wel na een aantal jaren op een Joods forum doorgebracht te hebben en een module ‘Jodendom’ in de studie ‘Cross culturele Theologie’.
Margot weet aanvankelijk niets van alle joodse gebruiken, wetten en regels maar leert met vallen en opstaan. Zijzelf is voor de familie ook best wel bijzonder; heeft haar geloof overboord gegooid, woont samen met een Iraniër, draagt wereldse kledij en hoge hakken. Knipt af en toe haar haren zeer kort en voelt zich regelmatig zeer onzeker ten opzichte van deze familie die alles goed voor elkaar lijkt te hebben. Voor de familie is zij een linkse tante die wel overal een mening over heeft maar beïnvloed wordt door de media.

De joodse gemeenschap in Antwerpen is een gesloten gemeenschap net als hier in Nederland, denk ik. Het lijkt een beetje op de streng reformatorische gemeenschappen. Eigen scholen, eigen kranten en eigen regels. Een eigen zuil.
In Amerika is het anders en daar gaat het grootste gedeelte van de familie later ook wonen.
Door middel van dit boek krijg je een kijkje achter de schermen van het wel en wee, het hoe en waarom. Veel actuele zaken wordt genoemd en uitgelegd vanuit de orthodoxe kant. Zonder dramatisch te worden.

In een gesprek met mijnheer Schneider Over het antisemitisme en de meningsvorming over Israël en de bezette gebieden:
‘Wedden dat meer dan drie vierde van al die mensen met een mening over ons land, niet eens weet waar Israël ligt, noch hoe het land tot stand is gekomen? Men weet niet waar de bezette gebieden zich bevinden, hoe graag men er ook over praat en hoeveel meningen men er ook over heeft. Niemand spreekt met ons. Spreken, in de zin van: luisteren.’
‘Amerika wel.’
‘Ik heb het over België.’
‘Jullie kunnen toch ook zelf aan de bel trekken en van je laten horen?’
‘Bij jouw linkse vrienden? Ze hebben hun mening al klaar. Maar ze hebben geen idee hoe gevaarlijk hun eenzijdige informatie op lange termijn zal zijn. Met hun gekleurde berichtgeving scheppen ze een klimaat. Dat klimaat heb ik de afgelopen dertig jaar voelen veranderen, gelooft u me. Ik zeg niet dat iedereen pro-Israël moet zijn. Maar ik zou wel willen dat men van de Arabische wereld geen oord van heiligen maakt. Los daarvan: geloof me, Jodenhaat bestaat evengoed zonder Arabieren.’ […] ‘Jodenhaat is de meest aanvaardde vorm van mensenhaat.’


Ja, daar ben ik heel erg mee eens. Het antisemitisme is van alle tijden en alle plaatsen. Een redelijk argument heb ikzelf daarvoor nog nooit gehoord, gelezen of ontdekt.
Vrouwen binnen de Joodse gemeenschap lopen rond zoals ongeveer onze oud-gereformeerden: in lange rokken, lange mouwen, hoog gesloten altijd panty’s en platte schoenen.
Over die onderdrukking van de vrouw zoals dat op Margot overkomt wanneer ze in gesprek raakt in een bus:
‘Westerse mannen en vrouwen worden even goed onderdrukt zei zij. Mannen moeten werken. De kost verdienen. En hun vrouwen moeten slank, jong en mooi zijn. (en ook nog werken tegenwoordig)
Spiritualiteit en zingeving (waar het bij de orthodoxen om draait) zijn voorbehouden aan één uur yogales per week. Dus wie onderdrukt wie? En wie is er beter dan wie?


Een prettig leesbaar, respectvol boek wat tot nadenken stemt over vreemdelingehaat en alles wat daar mee samenhangt. Onwetendheid dus.
Aanrader.
(het is trouwens wel handig wanneer je een beetje Frans kent.)


Geen opmerkingen:

Een reactie posten