Just because I'm quiet........... doesn't mean I don't have a lot to say

zaterdag 14 april 2012

de Boeteling

Geschreven door Isaac Bashevis Singer. Verschenen in feuilletonvorm in de krant ‘Jewish Daily Forward’ 1973; in boekvorm in 1984. New York. Oorspronkelijke titel: The Penitent.
Slechts 154 pagina’s en daardoor in een middag gelezen. Niet omdat het zo dun is maar omdat het me zo enorm boeide. Het is nog steeds actueel. Singer is Pools/Amerikaans/Joods en het jodendom heeft mij altijd geïnteresseerd. Tijdens een studie slorpte ik de kennis uit een module jodendom dan ook als een spons naar binnen. Een beetje kennis van joodse begrippen is wel handig bij het lezen. Wat is een minjan en het achttiengebed, wat zijn de Talmud, Mishnah en Gemara, Tefillien en Jesjieva. Alles is natuurlijk via google te vinden.
In twee dagen tijd vertelt Joseph Shapiro, een welgestelde Amerikaanse aannemer met joodse wortels aan de schrijver zijn verhaal van zijn ‘bekering’ tot het Chassidisch/ Talmoedisch Jodendom. Het blijkt een voortdurende strijd te zijn tussen zijn gezonde verstand en een innerlijke drang. Een satan en een Goede Geest. Heel uitgebreid en scherp wordt het verschil neergezet tussen onze decadente welvaartsmaatschappij en de religieuze wereld van het orthodoxe jodendom en de moeite die het kost om van die decadentie, die overal op de loer ligt, verlost te worden.
Er worden antwoorden gezocht op basisvragen: “Waar was Hij (God) toen de nazi’s met de schedels van joodse kinderen speelden? Als Hij wel bestaat maar toen Zijn mond heeft dichtgehouden is Hij net zo’n grote moordenaar als Hitler.”
Tot de overgave: “Zelfs al is de Almachtige slecht, dan praat ik nog liever met de onrechtvaardige schepper van het heelal dan met een schavuit van de KGB. God mag dan niet deugen, Hij is tenminste wijs. Maar de slechte mensen – die zijn ook nog dom….”
Dan is ook eindelijk de rede, het verstand overstag gegaan. Ook dat herken ik. Ook ik had op een gegeven moment het idee: wed ik op het verkeerde paard?…het zij dan maar zo, maar ik ga er voor. Vrije wil? Welnee. Sturing! Maar ik belandde op een punt waarbij de innerlijke rust me ‘overviel’ en ik wilde niet meer terug.
Singer heeft veel aansprekende uitspraken zoals bijvoorbeeld deze: “Wat is de moderne mens toch pervers. Hij heeft geen andere wens dan de natuur te schenden, en als die zich verzet, rent hij om hulp naar de psychiater.”
Dan hoeft een boek niet dik te zijn om in je geest te blijven hangen.
De intensiteit waarmee Singer schrijft en waardoor het zo’n aangrijpend verhaal is geworden geeft mij wel het vermoeden dat hij zelf nogal een rokkenjager was en daarmee een strijd te leveren had.
In 1978 ontving Singer de Nobelprijs voor de literatuur. Het verfilmde verhaal ‘Yentl’ met Barbara Streisand in de hoofdrol en in de regie is ook van zijn hand.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten