Predikster VII

Je kunt beter zorgen dat je een goede naam hebt dan dat je er goed uit ziet. Wat heb je eraan om zo mooi en zo gezond mogelijk in je kist te belanden?
Het is ook beter dat je je weet te gedragen (en te kleden!) op begrafenissen dan op feesten want hoe ouder je wordt hoe meer je wordt geconfronteerd met begrafenissen en/of crematies.
Het is ook wijs om na te denken over je eigen dood. Pas wanneer je die hebt geaccepteerd en een plek hebt gegeven kun je echt gaan leven.
Je hebt meer aan opbouwende kritiek en opmerkingen die de geest prikkelen en tot nadenken stemmen dan loze complimentjes of een like-je op Facebook. Die zijn niet meer waard dan een kortdurend prettig gevoel. Je bent ze zo weer vergeten.
Blijf integer en loyaal, geduldig en nooit hoogmoedig. Erger je niet te snel aan mensen en dingen. Ik weet wel dat er ergens staat dat je geen ergernis mag geven, maar het ergeren áán van alles en nog wat is minstens zo dom. Het betekent dat je niet goed in je vel zit. Zoek de oorzaak!
Zeg nooit dat het vroeger beter was, dat is een nutteloze, domme opmerking. Je hebt te dealen met het hier en nu. Zet je daarvoor in.
Het afmaken van dingen waar je, vaak heel enthousiast, aan begint is belangrijk. Het geeft aan dat je doorzettingsvermogen hebt en geduld.
Aan wijsheid heb je meer dan aan geld.
Dat lijkt een open deur maar heel veel mensen missen de wijsheid om dat in te zien en lopen met euro tekens in hun ogen rond.

God is de oorzaak van alle dingen. Hij heeft alles gemaakt. Ook hetgeen je niet bevalt; de nare dingen. Wij kunnen niet in de toekomst zien voor het waaróm en daarover heb ik mijn hoofd al gebroken. Voorlopig zoek ik het in ‘soulmaking’. Al roept dat ook weer de nodige vragen op want het lijkt allemaal zo oneerlijk verdeeld.
Zoek niet de uitersten van allerlei dingen: wees niet al te rechtvaardig, wees soms ook gewoon barmhartig ook al druist dat tegen de rechtvaardigheid in. Lees niet te letterlijk maar ook niet te vergeestelijkend. Jezelf verheffen boven anderen omdat je denkt dat je slimmer bent is ook niet handig.
Acht de ander belangrijker dan je zelf bent.
Denk niet teveel in of-of maar meer in en-en. Daar kom je verder mee.
Ik ken geen mensen die alleen maar goed doen en alleen maar de juiste, wijze dingen zeggen en ik ken ook geen mensen die alleen maar fout doen en alleen maar onzin uitkramen.
Luister niet naar roddelverhalen. Ze dienen alleen om de spreker/spreekster een goed gevoel te geven. Roddel zelf dan ook niet.
Zo probeer ik wijzer en wijzer te worden. Maar of dat lukt? Tot een conclusie wil ik eigenlijk nog niet komen. Ik wil nog veel meer leren en ontdekken.
Het stukje over geslepen vrouwen sla ik maar over, wat moet ik daarmee? Ik zie namelijk wél vrouwen om mij heen die respect afdwingen. Vrouwen hebben sinds de ‘predikertijd’ ook een ontwikkeling doorgemaakt. Gelukkig maar. Helaas is die ontwikkeling er niet gekomen dankzij ‘Bijbelgetrouwe’ mensen.
Ik heb eerder ondervonden dat je moet oppassen voor mannen die net doen of ze heel erg in je zijn geïnteresseerd. Het is niet echt en ze kunnen dat niet lang volhouden, hun ego’s zijn te groot en denken al snel dat je in denkvermogen geen partij bent voor hen en dat alleen maar omdat je op een andere manier denkt. Dat is een beetje dom.

EO jongerendag

14 juni was daar de veertigste editie van de EO jongerendag. Heel lang geleden ben ik er ook eens geweest. Helaas kan ik me daar weinig van herinneren. Ik weet niet eens meer wáár het toen werd gehouden. Wat ik nog wel weet is de grote mensenmassa en de herrie om mij heen. Bijbelstudie werd in die tijd gehouden door Henk Binnendijk. Ik dacht dat Joni Eareckson Tada er ook was. Maar ook dat weet ik niet meer zeker. Waarschijnlijk ben ik totaal overprikkeld thuis gekomen.
Volgens de kranten is er wel iets veranderd sinds die tijd. Er is minder Bijbelstudie en meer en hardere muziek. Nee, niets voor mij, maar ik behoor ook niet meer tot de doelgroep.
Het NOS journaal schijnt de EO jongeren dag, het ‘christelijke Pinkpop te hebben genoemd.
Komisch, we zouden het Pinkpop natuurlijk met dezelfde vaart een seculiere jongerendag kunnen noemen.
Zoek de verschillen.

Lang geleden ben ik gestopt met becommentariëren en beoordelen van deze dagen. Ik begrijp het wel. Ondanks dat in de Bijbel op verschillende plaatsen staat dat God gebiedt dat de Joodse feesten ‘vrolijk’ zullen zijn, (Deut 12: 7,12,18; 14: 26;16: 11,14,15 SV) wil dat binnen veel kerken, met de ‘hoge feesten’, niet echt lukken.
Laat de jeugd lekker.
We leven na Pinksteren, laten we daarom niet vergeten dat de Geest alle talen spreekt.

De filosofie leert ons ons lot te begrijpen.
De religie leert ons het met vertrouwen te dragen.
De kunst leert ons er de schoonheid van te ervaren.

Ernst von Feuchtersleben (1806 - 1849)
Oostenrijks arts, dichter en filosoof

De Bijbel voor ongelovigen

Het begin Genesis.

Geschreven door Guus Kuijer in 2012.
Ik las de ‘dwarsligger’ in mijn vakantie. Ook figuurlijk gezien is het enigszins een dwarsligger. Ooit begon ik, met het uitzicht op de piramides van Gizeh in Egypte aan Rosita Steenbeek’s ‘Siciliaans testament’. Dat heb ik toen weggesmeten.
Met in mijn ooghoeken de piramides en dan lezen over Sicilië? Dat kon mijn brein niet aan. Ik raakte van de leg.
Met Bijbel verhalen is dat toch anders. Zij zijn zo universeel dat het niet uitmaakt waar of wanneer je die ter hand neemt. Met de titel wist ik in eerste instantie geen raad. Maar al lezende weg ging ik het meer begrijpen. Guus herschrijft de Bijbelverhalen, die hij zeer waardevol vindt, als ongelovige.
Dat is af en toe best verrassend. Hij schrijft ze vanuit een ander perspectief. Bijvoorbeeld vanuit het perspectief van Cham, Izak en Sara. Natuurlijk gebruikt hij zijn fantasie maar die mag er zijn. De verhalen worden opeens meer de verhalen van gewone mensen. Ze roepen herkenning op.
Hij schrijft zelf in zijn nawoord: ‘Het is bovendien een beschrijving van de menselijke aard, een ‘zie de mens’ in zijn grootsheid maar zeker ook in zijn kleinzieligheid. […] De worsteling met God is de worsteling met het raadsel dat leven heet’.
Als hij zichzelf dan ongelovig noemt, ben ik het ook.

Het zijn mooie verhalen voor mensen die niets van de Bijbel weten, maar weet je daar meer tot veel meer van dan geniet je nog meer van zijn humor.
Wanneer Sara vindt dat Hagar haar niet netjes meer behandeldt en aan Abraham vraagt of hij Hagar en Ismaël wil wegsturen, lacht hij haar uit maar de volgende dag komt hij naar Sara toe en zegt (vanuit het perspectief van Sara): ’Luister, ik heb God gesproken. Hij zei dat ik me niet bezwaard hoefde te voelen vanwege de jongen of de slavin. Hij zei: ”Alles wat Sara je vraagt moet je doen”.
Het duurde even voor dat zinnetje goed tot me was doorgedrongen: ‘Alles wat Sara je vraagt moet je doen’. Loof de Heer. Wat een schitterende fantastische God hebben we toch! Alles doen wat Sara je vraagt. Dat lijkt me inderdaad het allerbeste wat mijn man, wat zeg ik, wat de mensheid kan doen! Ik hoop dat mijn vrouwelijke nageslacht deze goddelijke boodschap goed in zich opneemt.
Dat werkt behoorlijk op mijn lachspieren.

Een ander item wat nu pas goed tot mij doordrong: Wanneer Abraham gaat onderhandelen met God over de rechtvaardigen die in Sodom zouden wonen, probeert Sara daar iedere keer tussenbeide te komen; ze wil ook wat zeggen maar krijgt geen aandacht. Later barst ze uit tegen Abraham: 'Maar Abraham, er leven in die stad honderden onschuldige kinderen!’
Toen moest ik aan Jona denken, die God verwijt dat Hij Ninevé, met al die slechte mensen niet omkeert. Dan zegt God om Zijn besluit toe te lichten om Ninevé te sparen:
Jona 4: 11 '....zou ik dan geen verdriet hebben om Ninevé, die grote stad, waar meer dan honderdtwintigduizend mensen wonen die het verschil tussen links en rechts niet eens kennen, en dan nog al die dieren?’
Best wel vreemd eigenlijk. De ene stad keert Hij om en een andere stad niet omdat Hij mededogen heeft met de kinderen en dieren.

Zo staan er meer dingen in die je tot denken aanzetten, mooie dingen en verdrietige. Er komt meer psychologie om de hoek kijken en dat is heel boeiend.
Toch denk ik dat je bij de Bijbel, wat een geloofsboek is, de doorlopende rode draad van het 'waarom' moet proberen te blijven zien ook al zijn de verhalen apart allemaal even mooi en hebben ze ook los van elkaar ons veel te zeggen.

Boeddhisme

In India en Nepal leven hindoes, sikhs, moslims en boeddhisten vreedzaam naast elkaar. Het is te hopen dat het na de politieke zege van de nieuwe premier Modi zo blijft.
Van het boeddhisme kende ik het verhaal van prins Siddharta Gautama/ Boeddha +/- 400 BC. Als prins, geboren uit Hindoe ouders nadat moeder Maya in haar dromen had meegemaakt dat een witte olifant haar ter rechterzijde in haar schoot drong(?), werd hij op negenentwintigjarige leeftijd plotsklaps geconfronteerd met lijden en dood. Hij vroeg zich af wat nu werkelijk de moeite van het leven waard was en ging op zoek naar zijn ware zelf, 'anatta'. Hij zag in dat we onszelf voor de gek houden met onze begeerten, waanideeën, egoïsme en gehechtheden. Maar hoe kom je daarvan af?
Zo ontwikkelde zich de vier waarheden en het achtvoudige pad. Alles beschreven in de Dhammapada en op Wiki staat ook het één en ander.

Het gekke is dat wanneer ik aan Boeddhisten vraag of ook zij een heilig boek hebben, dat wordt ontkent. Ooit vroeg ik het aan een boeddhistische Japanner; hij wist niet waar ik het over had. Afgelopen reis naar Nepal vroeg ik het aan onze Nepalese gids; ook hij ontkende. Je vraagt je af of ze hun eigen levensbeschouwing wel hebben bestudeerd.
Boeddhisme is een manier van leven zo heb ik geleerd van westerse boeddhisten via het internet.
Maar daar geloof ik nu niets meer van. Misschien dat het geldt voor de westerlingen die niets hebben met een god en de leefwijze hen goed uitkomt maar ik heb met eigen ogen gezien dat mensen helemaal in vervoering raken bij een vastgelegde voetstap van Boeddha in Lumbini/Nepal waar hij is geboren. Natuurlijk is daaroverheen weer een kapel gebouwd en is het tot een bedevaartsoord verworden.
Ook Bodh Gaya waar Boeddha zijn verlichting bereikte onder de Bhodiboom is een bedevaartsoord. De boom die er nu staat is een zesde stekkie van de oorspronkelijke boom. Zo willen de overleveringen ons doen geloven.
Hetzelfde geldt voor Sarnath, een plaatsje dichtbij Varanasi/Benares. Daar hield hij zijn eerste preek voor vijf leerlingen.
Op veel van die vrolijk versierde vrachtwagens die door India en Nepal rijden staat: ‘Lord Buddha’ en ook onze plaatselijke gids sprak voortdurend over ‘Lord Buddha’.
Ik vraag mij af of dit allemaal de bedoeling was van Boeddha. Ik denk het niet, maar het toont weer eens aan dat mensen een diepgewortelde behoefte hebben aan ‘gouden kalveren’ in hun religie.

Het boeddhisme kent behalve de bedevaartsoorden ook de stupa’s; behalve de vele kleintjes zijn dat massieve bouwwerken die soms relikwieën bevatten. Wij hebben er een aantal bezocht waaronder de Swayambunath Stupa die ook wel de Monkey Temple wordt genoemd en die een prachtig uitzicht biedt over Kathmandu. (Wel een beetje veel beton naar mijn smaak)

Plus één van de grootste: de Bodnath- of Bouddhanath Stupa waar Richard Gere wel eens schijnt te komen. Zegt men. Een bouwjaar kan ik nergens eenduidig vinden, hij is gewoon heel oud.
Heel veel Tibetanen zijn naar het plaatsje Bouddha gevlucht nadat China Tibet annexeerde.
Het wordt daarom ook wel ‘Little Tibet’ genoemd.
Eh ja......om die Stupa’s kun je heen lopen. En soms ook erop. Dat is het ongeveer. Daar omheen zijn weer souvenirwinkeltjes bij de vleet.
De mooiste uitingen van het boeddhisme vind ik de gebedsvlaggen en gebedsmolens.
Bij elk boeddhistisch bouwwerk zijn ze te vinden.
Ik vind het wel wat hebben om gebeden op vlaggen te schrijven en ze door de wind te laten meenemen. Zoiets als vroeger de papiertjes aan het vliegertouw. Hetzelfde principe hebben de ronddraaiende gebedsmolens; wanneer je ze een zetje geeft, in de juiste richting!, komt het ‘gebed’ vrij. Jammer dat daar mantra’s op staan.
Ik zou wel iets anders weten: Alzo lief heeft God de wereld......

Een Dalai Lama komt pas in de vroege middeleeuwen om de hoek kijken als een leider van het Tibetaanse Boeddhisme die zich ontpopte tot leider van Tibet.

वाराणसी

Die kriebeltjes die voor mij onleesbaar zijn staan voor Varanasi of Benares, de oudste stad van India en mogelijk één van de oudste, continu bewoonde steden ter wereld. Ze komt al voor in de oude Rag Veda's van 1500 - 1200 BC. Het is één van de heilige steden van de Hindoes. Wanneer je in Varanasi sterft brengt dat verlossing. En een bruid die zichzelf een beetje serieus neemt trouwt in een sari uit Varanasi.

De stad ligt aan de Ganges, de heilige rivier en is het meest bekend om de lijkverbrandingen. Zo'n tweehonderd per dag. Soms denk ik: moet ik niet zeggen ‘crematies’ maar dat vind ik te ontduikend voor een harde werkelijkheid.
De rivier was veel breder dan ik had gedacht. Het is niet een rivier die je even overzwemt, daarvoor is zij hier te breed. Dat de rivier heilig is merk je aan het dagelijkse gebed dat s ’avonds bij zonsondergang voor de rivier wordt gebracht. Zeven jonge mannen voeren allerlei rituelen uit begeleidt door belgerinkel en hindoe muziek.
Overdag is het heel anders. Je blijft je verbazen. Doden worden aangevoerd op bamboe laddertjes/draagbaren via bepaalde ghats, de trappen vanuit de stad naar de rivier. (er zijn ongeveer 85 ghats, ieder met een eigen naam)
Op de andere ghats wordt ook gewassen, de was gedroogd en spelen en zwemmen kinderen.

Als ‘vlindertjes’ en 'bandjes' hebben kinderen lege plastic flessen om hun armen en/of middel gebonden. Koeien en geiten lopen overal. Ook tussen de lijken door die liggen te wachten op de trappen. De lijken die ik gezien heb waren netjes verpakt in rood/goud en soms wit. Volgens onze gids is voor elke verbranding ongeveer 300 kilo hout nodig. Dat ligt ook op grote stapels waar maar ruimte is.
Voor zover ik het heb kunnen bekijken – toeristen blijven op gepaste afstand – worden de overledenen vijf keer in het water gedompeld. Daarna eerst wachten op de beurt, vervolgens worden ze op een stapel hout gelegd, daaroverheen nog een laagje hout. Allerlei kruiden worden toegevoegd. Dan lopen de familie en de Brahman (hoogste geestelijke die al een goddelijke ziel heeft) er zeven keer omheen en wordt het vuur aangestoken door de kaalgeschoren oudste zoon of het meest naaste familielid. Vrouwen komen er niet aan te pas, zij zijn te emotioneel.
Een verbranding, op dezelfde dag van overlijden, duurt ongeveer 3 a 4 uur. Maar zolang wachten de nabestaanden niet. De resten worden in de rivier, in dit geval de Ganges geveegd. Maar bij alle rivieren in India worden lijken verbrand.
Een eindje verderop neemt een dorstig jongetje een slokje van het rivierwater.

काठमाडौं

De verbrandingen in Kathmandu, de hoofdstad van Nepal vond ik nog heftiger.
De heiligste plaats voor de hindoes in Nepal is het tempelcomplex van Pashupatinath aan de Bagmatirivier die weer uitmondt in de Ganges. Wat een vieze smeerboel.
De rivier staat op dit moment grotendeels droog. De asresten worden op de modderige rivierbedding geveegd waar apen en koeien lopen en soms ook mensen, op zoek naar……tsja wat? Gouden tanden en kiezen? Een emmer water wordt na gegooid om de plek te reinigen voor de volgende brandstapel. Vuile dekens en moltons slingeren rond en zelfs een lege doodskist van dun aluminium. Meestal worden die er wel snel uitgevist en weer verkocht voor een volgend slachtoffer.
De troep is weerzinwekkend evenals de stank.
Varanasi was hierbij vergeleken inderdaad heilig.

De sadhu’s zijn weer een ander verhaal: heilige mannen en sinds kort ook vrouwen die hebben gekozen voor een materieloos leven om zo snel mogelijk één te worden met het ‘kosmische bewustzijn’. Wat dat ook moge zijn. Ze leven van giften en worden gerespecteerd. Ze vereren verschillende goden; je hebt Shiva- , Vishnu- en Krishna aanhangers en misschien nog wel meer.
Ze vallen op in het straatbeeld, ze zijn beschilderd en dragen meestal oranje kleding maar lopen soms ook naakt en met as besmeurd rond.
Het vervelende is dat ik niet zo overtuigd ben geraakt van hun heiligheid en ascetisme. Daarvoor probeerden de meesten toch teveel de aandacht te trekken van het toeristen-vrouwelijke schoon.
Natuurlijk mochten we foto’s maken........wel dokken graag.

Predikster VI

Want wat ook akelig is: dat, wanneer je heel veel hebt gekregen en verzameld in het leven, God de mogelijkheid om er van te genieten in het brein blokkeert en die mogelijkheid wel aan een ander geeft. Zelfs wanneer je al alles hebt wat je hart begeert, en je blijft maar rijkdom vergaren en je bent niet in staat om ervan te genieten; een ongeboren kind heeft het beter dan jij.
Een ongeboren kind weet nergens van en heeft rust, meer dan iemand die alleen maar zwoegt.

Wat heeft een arm, derde wereldland mens eraan om te weten wat we in het Westen allemaal hebben bereikt in het leven? Je wakkert zijn hebzucht aan.* Zij en jij hebben er meer aan wanneer je weet te genieten en blij te zijn met wat je wél hebt ook al ben je arm, dan altijd maar meer te willen. Want uiteindelijk is het verloren moeite en heb je er niets aan.
Maar ik besef dat ik dit zeg vanuit een riante positie.

Wie of wat wij zijn is al lang geleden vastgesteld. De wereld is gedetermineerd, zo geloof ik. Je bent een mens en je kunt het niet opnemen tegen God de Schepper. Je kunt als ‘mensenmier’ wel eens proberen om flink uit te halen tegen de ‘Goddelijke Olifantspoot’ wanneer er dingen zijn die je niet aanstaan, maar het heeft geen effect. Ik weet dat het beter is erop te vertrouwen dat Hij weet wat goed voor je is maar dat zou ik niet zomaar kunnen zeggen tegen iemand die werkelijk in de penarie zit.
Iedereen moet daar zelf mee in het reine komen.
Wat er na ons korte leven gebeurt weten we niet definitief zeker, we hopen en geloven. We zijn maar een stofje op de miljoenen jaren durende tijdsbalk.


* 29-05
Wat heb ik eraan wanneer ik in Elseviers Magazine lees dat een bestuursvoorzitter van het kadaster 202.000 euro per jaar verdient? (nr 22)