The Devil’s Advocate

Eén van de meest aangrijpende en fascinerende films die ik ooit heb gezien is deze film van Tylor Hackford naar een boek van Andrew Neiderman uit 1997. Hij was zaterdagavond op tv. Hij heeft niets te maken met The Firm/Advocaat van de Duivel van John Grisham, dat is een beetje verwarrend.
Keanu Reeves (Kevin Lomax), Charlize Theron (Mary Ann Lomax) en Al Pacino (John Milton) spelen de hoofdrollen.
Het is een film die je vaker moet zien. Ik heb ‘m nu drie keer bekeken en iedere keer grijpt ie me weer aan.
Al Pacino /John Milton speelt de duivel. Dat weet je de eerst keer niet omdat het pas later in de film aan de orde komt al hangt er wel vanaf het begin een vreemde sfeer om hem heen.
John Milton zal wel een verwijzing zijn naar ‘Paradise Lost’.
Pacino speelt deze rol met verve en met een satanisch genoegen. Dat maakt het des te aangrijpender.
De belichting van zijn gezicht van onder af, in sommige scenes richting einde van de film vergroot het effect. Wij deden dat vroeger in de nachtdienst met de zaklamp ook weleens om elkaar de stuipen op het lijf te jagen. *grinnik*
Grote vragen komen aan bod, zij het wat oppervlakkig, over de vrije wil, de rol van God in de ellende van deze wereld en de zwakheden van de mens.
Je gaat ook een beetje leren om als de duivel naar de mensen te kijken. Net als in het boek van C. S. Lewis: ‘Brieven uit de Hel’.
Het manipuleren van en inspelen op die zwakheden van Kevin Lomax is zo fascinerend. Daar zitten belangrijke lessen in want Milton liegt niet. Hij spreekt de waarheid op zo’n speciale manier dat je hem niet serieus neemt.
Kevin is de zoon van een dominees dochter. Dus hij weet wel het een en ander van geloven, maar wil er eigenlijk niet van weten omdat het hem hindert in zijn carrière als zeer succesvolle advocaat die nooit verliest. Hij krijgt een aanbod van Milton uit New York om bij hem op het advocatenkantoor te komen werken. Daar worden ze in de watten gelegd. Mary Ann, zijn vrouw gaat in eerste instantie met hem mee maar ruikt eerder dan hij het onraad. Wat kost het om een gevierd en succesvolle advocaat te zijn? Verder vertel ik liever niet teveel.
Voor wie er tegen kan om op deze manier geconfronteerd te worden met grote levensvragen is deze film een aanrader.

Een paar uitspraken….het was lastig kiezen:

John Milton: So... have we been treating you well? Hebben we je goed behandelt?
Kevin Lomax: Very well, thank you. Heel goed, dank u
John Milton: And your wife? She had a good time? En je vrouw? Heeft zij het naar haar zin?
Kevin Lomax: She sure has, it's been great. The whole thing's been great. Jazeker, het is geweldig. Alles is geweldig.
John Milton: That's our secret. Kill you with kindness. Dat is ons geheim. Je vermoorden met vriendelijkheid. (Dat lijkt dan een grapje)

John Milton: Guilt is like a bag of fuckin' bricks. All ya gotta do is set it down. Schuld is net een zak met stenen. Het enige wat je hoeft te doen is hem neerzetten.

Kevin Lomax: What about love? Hoe zit het met de liefde?
John Milton: Overrated. Biochemically no different than eating large quantities of chocolate. Overschat. Biochemisch niet anders dan het eten van grote hoeveelheden chocolade.

Kevin Lomax: "Better to reign in Hell than serve in Heaven", is that it? Beter te regeren in de hel dan dienen in de hemel, is dat het? (uit John Milton's 'Paradise Lost; boek 1 zin nr. 63)
John Milton: Why not? I'm here on the ground with my nose in it since the whole thing began. I've nurtured every sensation man's been inspired to have. I cared about what he wanted and I never judged him. Why? Because I never rejected him. In spite of all his imperfections, I'm a fan of man! I'm a humanist. Maybe the last humanist.
Waarom niet? Ik zit er met mijn neus bovenop sinds de hele zaak begon. Ik heb elke sensatie die mensen inspireren gekoesterd. Ik zorg voor wat hij wil en veroordeel hem nooit. Waarom? Om dat ik hem nooit heb afgewezen. Ondanks alle tekortkomingen ben ik een fan van de mens. Ik ben een humanist. Misschien wel de laatste.

En die laatste onvergetelijke zin van Milton:
“Vanity, definitely is my favorite sin.” IJdelheid is zeer zeker mijn favoriete zonde.
Met dat in je achterhoofd de wereld om je heen bekijken.........geinig.

Vuur gaat voor Zijn aangezicht

Ave Maria krijg ik niet over mijn lippen,
voor weesgegroetjes ben ik ongeschikt;
ook dweep ik niet met Mariekes
Marja’s en Mariannes.

Maar in elke stoere psalm
dank ik Jou, stem uit den hoge,
dat we hier op aarde
net aan de zee ontkomen,
voor zingen en spelen Mirjam kregen

en om Jezus heen
een klein meer van vrouwen
die Maria heten: moeder van Hem,
tante, zus, vriendin, bekeerlinge,
genezene…

Zij weten wat het is
Hem te ontvangen en weer af te staan,
en nooit meer te vergeten
het vuur dat in Hem woedt
en door zijn huid heen schroeit.

Manhaftig vrouw, zo gaan zij voor
in dienstbaarheid aan Hem en aan het Rijk,
en steken ons steeds weer aan
met een lofzang op U,
stem uit den hoge,
stem uit het vuur.


Pieter Oussoren



Gewoon mooi, aansprekend, inspirerend en moedgevend.

‘Zorg’managers

Vanmorgen in de krant een artikel over salarissen en vertrekpremies van bestuurders in de zorg.
Je schaamt je plaatsvervangend de ogen uit het hoofd.
Ik roep het al jaren: de marktwerking in de zorg doet diezelfde zorg de das om.
Ooit, in de middeleeuwen, toen ik nog in een ziekenhuis werkte in Rotterdam- Noord was daar een directeur die zelf verpleegkundige was geweest en zich had opgewerkt tot directeur. Voorwaar, een mooie prestatie van deze dame. Ik denk niet dat zij, inflatie e.d. meegerekend zoveel verdiende als de ‘managers’ die sinds de tijd dat zorg concurrerend moest zijn, zijn aangetrokken. Dat was een enorme fout: marktwerking en als gevolg daarvan managers uit het bedrijfsleven aantrekken voor de hogere zorgfuncties.
De salarissen van de zorg en het bedrijfsleven waren en zijn niet te vergelijken. Dat weet ik omdat meneer Cathy al heel lang in het bedrijfsleven werkt. Daar werden blagen, net van school, aangetrokken voor meer dan honderd euro per uur + auto terwijl mijn collega’s het moesten doen van minder dan twintig euro bruto per uur. Dan heb ik de eerste krap en de tweede ruim beschreven en heb ik het over ongeveer tien jaar geleden.
Ja, die zorgers zijn vaak meiden/vrouwen die graag nuttig zijn in de samenleving en niet zozeer carrièregericht. Het zijn vrouwen die (te) snel tevreden zijn. Als ze maar gezellig kunnen werken vinden ze het al gauw goed. Werkers in de zorg laten de medemens niet zomaar stikken. Daarvoor alleen zouden ze veel meer moeten worden beloond in dit scheve land.
En daarvan is ‘Den Haag’ natuurlijk uitstekend op de hoogte.

Alleen….die managers hè, komend uit het bedrijfsleven, die trappen daar niet in. Die zijn er teveel op gericht om vooral goed voor zichzelf te zorgen. Dat de rest van Nederland voortdurend te maken krijgt met een mindere kwaliteit van zorg door ontslagen en steeds hogere zorgpremies…..ach…..collateral damage…..
Hoe kun je een mentaliteitsverandering bewerkstelligen; want dát is hard nodig. Ik geloof niet zo in wettelijke regels en weer controleurs die die regels moeten bewaken.
Mensen zouden uit zichzelf socialer moeten zijn.
Mooie utopie.

Een tip voor ‘Den Haag’ wanneer er maandag gesproken wordt over miljarden bezuinigingen in de zorg: stop met die marktwerking, dat winst maken en concurrerend bezig zijn en knikker al die managers eruit!
Er zijn genoeg werkers in de zorg die ook leidinggevende capaciteiten hebben en dóór willen leren en groeien en die weten een stuk beter waar ze het over hebben en zijn met minder tevreden omdat ze weten dat we het in dit land met elkáár moeten doen.
Je hebt het in de zorg niet over producten en geld, maar over mensen en diensten.
(Zo: even mijn oud-collegae bewieroken.)
Verder: we moeten stoppen met onnodige bezoeken*, behandelingen en medicijnen. Mensen moeten leren dat het leven geen lolletje is en dat het ook nog eens eindig is.
Accepteer dat met z'n allen.


* Zat ik met mijn moeder afgelopen maandag in het ziekenhuis ter controle. Ze is een paar weken eerder een paar galstenen lichter gemaakt via een ERCP .
De arts heeft een paar keer op haar buik geduwd en gevraagd of ze nog pijn had. Dat was niet het geval.
“Eigenlijk”, zei hij, “moet u bij uw eigen arts nog maar even terugkomen, die weet het beter. Daarvoor even bloedprikken en een scan van de bovenbuik laten maken”
Daar ben je dan een hele middag voor onderweg……dat hele bezoek was niet nodig geweest. Hoeveel wordt daarover gedeclareerd bij de zorgverzekering? En over hoeveel van dit soort bezoeken zou het per jaar gaan?
Zo ziet u geachte lezer, dat de problemen in de zorg best wel complex zijn maar dat op vele punten er flink kan worden bezuinigd.
Dat vraagt echter om de eerder genoemde mentaliteits verandering. Het idealisme moet terug.
Dienen in plaats van verdienen.

Op 11-06-'13 met mijn moeder dan bij haar 'eigen' arts terug geweest: Bloed was goed, echo was goed. Een operatie om toch nog de galblaas te verwijderen zag hij gezien haar leeftijd niet echt zitten.
Zo werd ze ontslagen van 'gezondheidsvervolging'. Dat was op zichzelf natuurlijk een fijn bericht.
Maar dat alles had ook prima telefonisch gekund. Dan had het ons geen middag gekost. De declaratie zal wel weer richting zorgverzekering gaan.
Ik bedoel maar......

Na even zoeken op het wereldwijdeweb:
In het Slotervaartziekenhuis kost een niet nader aangeduid consult op de polikliniek 319,46

“One does not learn anything except by believing something, and — conversely — if one doubts everything one learns nothing. On the other hand, believing everything uncritically is the road to disaster. The faculty of doubt is essential. But as I have argued, rational doubt always rests on faith and not vice versa. The relationship between the two cannot be reversed. ”

"Men hoeft niet iets te leren om iets te geloven, en - omgekeerd - als men aan alles twijfelt leert men niets. Aan de andere kant, alles kritiekloos geloven is een rampzalige weg. De faculteit van de twijfel is essentieel. Maar zoals ik heb betoogd, rationele twijfel berust altijd op geloof en niet andersom. De relatie tussen de twee kan niet worden omgedraaid. "

Lesslie Newbigin (1909 - 1998)
een Britse bisschop die zich o.a. bezig hield met de missionaire kerk.
Tijdens een module missiologie kwam hij regelmatig langs.

Inferno

Niet altijd lees ik 'oude' schrijvers: deze is vers van de pers.
Geschreven door Dan Brown. Alweer zijn zesde boek geloof ik, in het Nederlands vertaald dan, met de icono deskundige Robert Langdon als hoofdpersoon.
Handig wel dat ik vorig jaar zelf de Goddelijke Komedie van Dante Alighieri heb gelezen want dit werk speelt een belangrijke rol in het verhaal.
Dat Botticelli daar weer een schilderij van heeft gemaakt wist ik niet. Wél dat echt heel veel mensen door het verhaal zijn geïnspireerd tot het maken van allerlei kunstwerken.
Als ik Dan Brown lees doe ik dat naast de computer. Ik zoek van alles op en leer weer veel.
Deze keer over Firenze/Florence, Venetië en Istanbul. Ik ben in de eerste twee steden allebei een dag geweest met het gezin en ik vond het prachtig. Na dit boek moet ik er toch nog eens naar toe om beter te kijken. De poorten van het Paradijs heb ik niet goed genoeg bekeken. Istanbul staat al langer op mijn lijstje.
En natuurlijk heb ik de Dante Symfonie van Liszt beluisterd via You Tube. Zelf heb ik die niet; wie wil er nu de hel in huis hebben.
Het verhaal vertellen doe ik niet. Ieder leest maar zelf. Het is weer spannend en meeslepend.
Een beetje ongeloofwaardig puntje voor mij was de verhouding dr. Marconi – Ferris – Sienna. Dat rammelde. In het begin van het boek werken Marconi en Sienna samen en later zou ze in Ferris die dr. Marconi niet herkennen?
Waarom zijn die boeken van hem toch zo fascinerend? Ik denk omdat het gaat over misdaad, over kunst en religie en een wereldbedreigend probleem wat best wel eens waar zou kúnnen zijn.
Laten we eerlijk zijn: overbevolking en uitputting van de natuurlijk bronnen, daarmee heeft hij een punt. Allemaal ingrediënten die aanspreken. Voeg daarbij een culturele stad (in Amerika heb je die niet echt) en zie daar……… een werkende formule.
En ja, hij heeft het boek wel weer zo geschreven dat er een prachtige, spannende film van te maken valt. Die man is niet op zijn achterhoofd gevallen.

02-06-13
Een spreuk als voorwoord (en ik heb nog niet kunnen ontdekken waar hij vandaan komt):
“De donkerste plekken in de hel zijn voorbehouden aan hen die zich afzijdig houden in tijden van morele crisis.”
In het licht van dit boek is het een tricky spreuk. Buiten dat: als ik realistisch nadenk dan zal een derde van de mensheid er zich nooit en te nimmer bij neerleggen om onvruchtbaar te zijn. Dat zie ik al genoeg om mij heen. Soms moeten er kosten wat kost kinderen komen, ook al heeft ‘moeder natuur’ besloten dat het niet verstandig is.
Dat maakt dat wij degenereren.

Code Rood

Bij het lezen uit de Bijbel aan tafel zijn we aanbeland bij de geschiedenissen van David en Saul; het verhaal van Doeg, die David verraadde en die de slachtpartij op de hogepriester Abjathar en zijn familie op zich nam. 1 Sam 21,22.
Een vreselijke geschiedenis. Doeg was een Edomiet.
Herodes, die van de kindermoord in Bethlehem, was dat ook (in het Grieks: Idumeër) en zo kwam het dat ik mij verdiepte in Edom wat bloedrood betekent. Net als Adam/ roodbloedige.
Ezau, de oervader van de Edomieten had geen belangstelling voor hogere dingen. Hij was heel aards zou je kunnen zeggen. Heel basic. Een ruigrok.
Ezau was ook de opa van Amalek. (Gen 36: 15, 16) Amalek, model voor het kwaad, was het volk dat de Israëlieten van achter aanviel in de woestijn. Het zwakste punt; daar waar de vrouwen en kinderen liepen.(Ex 17)
Van dit volk staat in Num. 24: 20 dat het verdwijnen zal: ‘perish for ever’(!)
Vanwege deze geschiedenis moest Saul de Amalekieten doden in opdracht van God maar hij verzaakte. (1 Sam 15) Hij nam de koning, Agag gevangen plus de nodige offerdieren om, dankbaar dat hij gewonnen had, aan God te kunnen offeren.
Offeren met de spullen van een ander is toch altijd ietsje gemakkelijker.......
Dat Saul niet goed luisterde naar God breekt het volk later weer op: Haman de Amalekiet vormt weer een bedreiging voor het voortbestaan van het volk Israël. Te lezen in het boek Esther.

Het rijk van Edom strekte zich uit ten zuiden van de Dode Zee. Het wordt ook het land/gebergte Seïr genoemd wat ‘harigheid’ betekent en weer terugverwijst naar Ezau (Gen 36: 8) Hun hoofdstad was Sela. Door de Nabatheeërs werden ze een paar eeuwen BC (exacte data onbekend) verdreven richting het westen, dus ten zuiden van Judea en werd de naam van deze stad Petra. De bekende bouwwerken (ook wat rood) zijn door de Nabateeërs gebouwd ongeveer 100 jaar BC.

Het tweede gebouw ligt nog 900 treetjes hoger dan het eerste, meest bekende en is wat geler van kleur. Jaaa, eigen foto's, we zijn er geweest.
Na de Babylonische ballingschap werd de tempel door Judas de Makkabeeër in ere hersteld in het jaar 164 BC. Dat wordt herdacht bij het joodse Chanoekafeest.
Johannes Hyrcanus, een neef van deze Judas was van 134 BC tot 104 BC koning en hogepriester over de Joods, Hasmoneese staat.
De Makkabeeën waren een priesterfamilie binnen de Hasmoneën en deze Hasmoneën wilden ‘kerk en staat’ bij elkaar houden wat op verzet van de Farizeeërs en de Essenen stuitte. Volgens de Thora moesten deze gescheiden blijven. (zie Mozes en Aaron, de archetypes van staat en kerk)
Deze Hyrcanus (Flavius Josephus noemt hem zo in de hoofdstukken 8 -10, boek XIII van ‘de oude geschiedenis van de joden’ en was een beetje een zwakkeling) had behoefte aan een groter territorium en breidde Judea uit met Idumea (Edom), Medeba (Moab) en Samaria tot aan het Karmelgebergte.
Hij dwong de vazalstaten zich te bekeren tot het jodendom en maakte de tempel in Gerizim met de grond gelijk. (Dat wordt bedoeld in Joh 4:20)
Zo werden o.a. de Edomieten opeens officieel joden!

Een achter- achter kleindochter van Hyrcanus: Mariamne trouwt met Herodes de 1e. De vader van Herodes was Antipater; hij was weer gouverneur van Idumea/ Edom en stond aan de kant van Hyrcanus.
Zo was Herodes een joodse Edomiet. (en moordde zijn familie uit)

Nog iets: in Joh 8 staat die vreemde geschiedenis van dat ‘zaad van Abraham’. Daar zeggen Schriftgeleerden: “Wij zijn Abrahams zaad en wij hebben nooit iemand gediend; hoe zegt Gij dan: Gij zult vrij worden?”.
Het is mogelijk dat deze Schriftgeleerden geen ‘echte’ joden/ Israëlieten waren maar Edomieten, afstammelingen van Ezau. Dat verzwijgen ze echter en beroepen zich op Abraham.
Want de nakomelingen van Jakob/ Israël zijn allemaal in de slavernij van Egypte geweest. Zo wordt het vervolg van het verhaal ook duidelijker.
Nog verder doortrekkend: dan zijn in onze tijd ook niet allen joden die zich joden noemen.
Wanneer je wel geïnteresseerd bent in metafysische zaken dan is dat iets om verder over na te denken en in het achterhoofd te houden. Er zitten 'ruigrokken' onder.
Maar dat is niet meer zo duidelijk te onderscheiden als in het begin:

Dan zegt de Ene tot haar(Rebekka):
twee volkeren in je schoot,
twee stammen
zullen vanuit jouw ingewand scheiden;
de ene stam zal sterker zijn
dan de andere stam,
de overvloedige zal
dienstbaar zijn aan de geringere!
(Naardense vertaling)

Wie God verlaat heeft niets te vrezen

Geschreven door Maarten ’t Hart.
In de vakantie heb ik een aantal boeken digitaal gelezen. Dit was er ook één van.
De titel is zijn parafrase van de berijmde psalm 32 , vijfde couplet: ‘Wie God verlaat heeft smart op smart te vrezen.’
In de Statenvertaling (waar Maarten fan van is) of de 'Herziene' staat het volgende:
‘De goddeloze heeft veel smarten, maar wie op de HEERE vertrouwt, hem zal de goedertierenheid omringen.’
Ik wilde het maar even melden.

Tijdens het lezen moest ik regelmatig onbedaarlijk glimlachen. Af en toe was het een feest van herkenning. Niet omdat ik met dezelfde ‘problemen’ zit of zat maar bijna alle kritische essays, die eerder in de jaren 1992 - 1994 en in 1996 - 1997 in het NRC zijn verschenen, bevatten argumenten waarmee men mij op het atheïstenforum regelmatig om de oren sloeg. Kennelijk waren ze zelf niet in staat originele argumenten te bedenken tegen het christelijke geloof.
Dus tsja, veel nieuws bevatte het boek eigenlijk niet. En ik raakte er ook niet echt door van de leg. Duidelijk is dat de schrijver zijn frustraties van zich af schrijft. Hij is boos, ze hebben hem jaren voorgelogen, hoe durven ze.

Het is niet zo dat ik op alle dingen die hij aanreikt een antwoord heb, maar ik heb geen reden om iets wat ik niet begrijp uit mijn leven weg te bannen. Het intrigeert juist.
In het voorwoord (door wie blijft een ?) staat dat kennis van de Schrift hem niet kan worden verweten. Nou, daar valt wel wat op af te dingen. Is dat alleen omdat hij met teksten smijt?
Maarten komt tot de conclusie dat oudste zonen niet deugen; dat wie God ziet zal sterven maar dat Hij wel bij Abraham pannenkoeken eet zonder dat Abraham en Sara sterven; de uittocht kan niet hebben plaats gevonden; het gouden kalf kan niet worden gemaakt van het goud dat de Israëlieten bij zich hadden enz.enz.
Voor de gein zou ik nog eens een ander boek van ’t Hart zelf moeten lezen en dan net zo autistisch als hij met de Bijbel omgaat, aanstrepen wat eigenlijk helemaal niet kan.
Ooit las ik zijn ‘ een vlucht regenwulpen’ maar dat is te lang geleden, dat ben ik grotendeels kwijt.
Als zo’n intelligente man, wat hij ongetwijfeld is, niet verder is gekomen dan op deze manier met de Bijbel om te gaan en het Boek en het geloof om die redenen hebben afgedaan dan vind ik dat wel heel verdrietig en niet van wijsheid getuigen.
Bij hem merk ik net als bij andere antitheisten dat ze vooral zo letterlijk mogelijk blijven lezen want anders hebben ze geen poot meer om op te staan en zakt hun ‘fundament’ weg.

Franca Treur doet het wat vriendelijker en zachtaardiger in haar 'Dorsvloer vol confetti'. Haar verwerpen van het geloof heeft meer te maken met de manier waaróp er werd geloofd door haar medegemeenteleden in haar jeugd.
Voor beiden geldt echter dat ze zich ontdoen van een loodzware manier van geloven waarin geen ruimte is voor een eigen zoektocht. Ze doen het ieder op een eigen manier en zien kennelijk geen mogelijkheden voor een andere manier van zoeken en geloven en sluiten definitief(?) de deur.
Hoe belangrijk is het om open te staan voor vragen en dilemma’s van jezelf en anderen en die niet af te doen met dooddoeners.