Just because I'm quiet........... doesn't mean I don't have a lot to say

woensdag 30 november 2011

Mooie Mastino

Tijdens mijn werkperiode kwam ik ergens aan de deur waar ik alleen een injectie moest toedienen. Terwijl ik aanbelde hoorde ik in het huis een heel zware blaf en dacht: oh, oh…..
maar ik ben niet voor een kleintje vervaard en wachtte vrouw-moedig tot de deur openging.Terwijl ik binnen stapte kwam er een groot grijs hondebeest op mij af deinen. Nog steeds heb ik het idee dat het in slow motion ging. Ik zag een prachtig dier wat fluweel-grijs van kleur was en liet mij spontaan op m’n knieën zakken.
Het was Love at First sight… Ik sloeg mijn armen om die geweldige kop en woelde eens lekker met beide handen door de brede fluwelen huidplooien van zijn hals. Hij bewerkte met een lap tong zo ongeveer mijn hele gezicht en hals. Hij vond mij ook lief.
Toen we van elkaar verzadigd waren viel mijn oog op de heer des huizes die met beide handen in de zakken en een grote grijns het tafereeltje stond te bekijken. “Zuster” zegt ie, “weet u wel dat u de meest gevaarlijke hond ter wereld in uw armen houdt? Dit ras werd al door de Etrusken de arena’s in gestuurd”.
Eh, nee, dat wist ik niet maar doet het er wat toe? Helaas bleek het een onmogelijke liefde en heb ik hem daarna nooit meer gezien.
Een dag later stond in de krant dat minister Brinkhorst het fokken van deze honden en nog drie andere rassen wilde gaan verbieden.

Godlof

Godlof dat onkruid niet vergaat.
Het nestelt zich in spleet en steen,
breekt door beton en asfalt heen,
bevolkt de voegen van de straat,

Achter de stoomwals valt weer zaad:
de berenklauw grijpt om zich heen.
En waar een bom zijn trechter slaat
is straks de distel algemeen.

Als hebzucht alles heeft geslecht
straalt het klein hoefblad op de vaalt
en wordt door brandnetels vertaald:

‘Gij die miljoenen hebt ontrecht:
zij kómen – uw berekening faalt.’
Het onkruid wint het laatst gevecht.

Ida Gerhardt


Fascinerend sonnet. Een aanklacht?
Via Google kan ik er niet veel over vinden. Het wordt soms gebruikt op weblogjes over tuinen of kookprogramma’s. Daar lijkt het mij niet op zijn plaats. Er zit meer in. Maar wat?

Alverzoening

Gedurende de tijd dat ik op allerlei fora ronddoolde en ten strijde trok tegen verschillende windmolens van leer kwam dit onderwerp regelmatig ter sprake. Heftige discussies werden soms gevoerd.
Tijdens deze discussies ging ik me steeds vaker afvragen waarom er zulke felle reacties kwamen op dit onderwerp. Waarom wil men niet dat alle mensen in de hemel komen? Heeft dat te maken met ons rechtvaardigheidsgevoel, maar kun je daar dan op vertrouwen? Of zegt het meer over de niet- vergevingsgezindheid van de persoon in kwestie dan over deze theorie?

Aan mij werd persoonlijk eens in een andere discussie de vraag gesteld of Hitler in de hemel zou komen als hij op het laatste moment in zijn leven berouw had getoond tegenover God en om vergeving zou hebben gevraagd. Ik heb geantwoord dat Hitler dan inderdaad in de hemel zou zijn. Zo geloof ik dat Gods genade en liefde veel groter en omvattender zijn dan de mijne.
In Alverzoening geloof ik niet.
Daarvoor staan teveel teksten in de Bijbel die het tegendeel aangeven. Het belangrijkste argument van de Alverzoeners is het woord aion. Aion heeft betrekking op een beperkte tijd zo beweert men. Maar ik geloof niet dat het vroeger zo was. In Jes 57: 15 wordt het woord aion ook gebruikt. (Septuagint: Griekse vertaling van het oude testament die tussen 250 en 100 BC is gemaakt.)
In die tekst gaat het over de woonplaats van God. Aangezien God ook buiten onze tijd en ruimte woont, woont Hij in de tijdloosheid/eeuwigheid en daar komt geen einde aan.
Wat er gebeurt na de laatste aion dat, wanneer je consequent bent, ook een eind heeft, heeft ook nog geen alverzoener mij kunnen uitleggen.
Dat gepraat over aionen op die manier impliceert in mijn ogen en tot nu toe een logische onmogelijkheid.
Verder is het argument van Darby ook wel bekend:

“De etymologie van het woord aion, zoals die zo vroeg als bij Aristoteles gegeven wordt, en door hem, is aien on; altijd bestaand. Het is aldus veelvuldig gebruikt door Homerus over de dood van zijn helden en op andere wijzen. Veel later zou het gaan betekenen: een bepaalde era, of staat van zijn. Maar wanneer gebruikt op zichzelf in zijn eigen betekenis had het overduidelijk de betekenis van eindeloosheid (eternity). Het wordt aldus gebruikt door Philo in een passage die geen twijfel overlaat: en aioni de oute pareleluthen ouden oute mellei alla monon uphesteke. "In eternity, nothing is either past or to come but only subsists"
Sommige Alverzoeners spreken nog over een louterend vuur in het hiernamaals, waarna alles toch nog goed komt maar dat is ook ongeloofwaardig.
Zou dat louterende vuur/vagevuur van het hiernamaals dan meer kracht hebben dan de Heilige Geest in het hiernumaals om mensen tot inkeer te brengen?
Dat lijkt mij bijna Godslasterlijk.

In een eeuwig brandende hel zoals verwoord wordt in het Akhmim-fragment uit de Apocalyps van Petrus ( te vinden via earlychristianwritings.com ) en bijvoorbeeld verbeeld wordt in het inferno van Dante Alighieri (gebaseerd op Vergilius’ Aeneid hfdst 6 ) en de schilderijen van Jeroen Bosch geloof ik echter ook niet. Dat zijn menselijke fantasieën.
Filosofisch denk ik dat het beneden Gods waardigheid is om tegenover pakweg 80 jaar zonden een eeuwigheid van straf te zetten. Waarmee ik natuurlijk niet de zonde wil bagatelliseren.


Wat ik persoonlijk plausibeler vind: In het oude oosten dacht men dat de identiteit van de mens ook in de beenderen zat. (W. Stauder studie 079) Wordt alles verbrand dan is ook de identiteit weg.
De beenderen zijn dus belangrijk.
Dan begrijp ik dat de beenderen van Jozef mee terug moesten naar Kanaän. (Ex 13:19) Daar kunnen ook weer diepere betekenissen achter zitten: Jozefs (als beeld van Jezus?) identiteit bleef onder zijn eigen volk. Van Saul en zijn zoons werden na het verbranden van de lichamen de beenderen alsnog zorgvuldig begraven (1 Sam 31:11-13; 2 Sam 21,12,13,14)
Hier werd het vuur op tijd geblust, zodat de botten niet werden verbrand. Bij Jezus werden aan het kruis de beenderen niet gebroken. Zijn identiteit bleef intact.

Verder denkend: in Jes 66: 24 wordt een oordeel uitgesproken over de mannen die afvallig zijn geworden. Het vuur zal niet (op tijd) geblust worden. De worm die het lichaam eet en normaal stopt bij de beenderen zal dooreten. Oftewel: de identiteit gaat verloren.
Jezus spreekt hier ook over in Mark 9: 44, 46 en 48. Van daaruit geloof ik eerder in een vernietigingstheorie, (annihilatietheorie) en niet in een eeuwige pijniging, die meer Griekse wortels lijkt te hebben.
Doden gaan in het Griekse denken naar de Hades, de onderwereld. Het laagste gedeelte is Tartarus* waar pijniging plaatsvindt.
Ergens zitten dan, gescheiden door een rivier ook nog de Elysische velden waar het gelukzalig vertoeven is. (De Champs ‘d Elysee in Parijs krijgt nu vanzelf meer betekenis )
Dit is het hellenistische wereldbeeld van o.a. Homerus ong. 800 BC. en Vergilius 70 BC.

* in 2 Petrus 2 :4 wordt het ook genoemd. Hellenistische beïnvloeding?
In de HSV is het weg vertaald.









maandag 28 november 2011

Eerste-volgende/tijdelijk-blijvend

Als kind vergistte ik mij vaak in Kaïn en Abel en Jakob en Esau. Voor mijn gevoel was het alsof de geschiedenis zich herhaalde. De oudste was de bad guy en de volgende de good one.
Later ging ik een patroon ontdekken in dit ‘fenomeen’ wat heel vaak in de Bijbel terugkeert. Toen ik tijdens mijn studie een docent er op wees dat in de Bijbel de openbaringsweg praktisch altijd via de tweede zoon loopt kon hij daar weinig mee.
Toch geloof ik erin.
Kaïn werd ‘gehaat’ zoals dat dan in de bijbel wordt genoemd, waarbij ik niet geloof dat het dezelfde betekenis heeft als wij er nu aan geven. Maar de vervolggeschiedenis loopt via Seth. Bij Abrahams zonen hetzelfde verhaal. De heilsgeschiedenis wordt vervolgd via Izaak en niet via Ismaël. Dat Ismaël een zoon was van de eerstbarende, niet-vrije heeft natuurlijk ook weer een betekenis zo lezen we in Galaten 4. Vervolgens gaat de weg via Jakob en niet via Esau.
Bij Jakob wordt het wat lastiger. De weg naar de Messias loopt dan wel via de eerste vrouw Lea, maar niet via de eerste zoon Ruben.
Bij de oudste zoon van de tweede vrouw, Jozef, draait Jakob zijn handen weer om en de grootste zegen geeft hij aan Efraim en niet aan Manasse. Wat dat voor consequenties heeft (gehad) moet ik nog eens uitzoeken.
Terug naar Juda. Zijn eerste vrouw, dochter van Sua stierf en daarna kreeg hij een tweeling bij een volgende vrouw en schoondochter Thamar. (Gen 38) Vreselijke bevallingen hadden ze trouwens in die tijd. Peres was in eerste instantie het tweede kind maar kwam als eerste.
Koning David was ook niet de oudste zoon en ook zijn oudste zoon en eerste vrouw komen niet voor in de lijn naar de Messias.
De eerste Adam faalde, via de tweede Adam werd het heil blijvend. De ‘oudste zoon van God’ Israël (Ex 4: 22) kreeg een tijdelijke wet, de volgende zoon, de gelovigen uit de heidenen krijgen een blijvende, in het hart geschreven wet. Het eerste verbond is/was tijdelijk, het tweede zal blijvend zijn.
De eerste dood is tijdelijk, de tweede dood blijvend.... (Openb 20 en 21)

Toevoeging 06-12-11: wat te denken van Paulus. Door zijn tomeloze energie werd het evangelie verspreid door Azië en Europa. Hij was een afstammeling van Benjamin. (Rom 11:1 Filip 3: 5) Tweede vrouw, tweede zoon.

woensdag 16 november 2011

Chawa

Naar aanleiding van het boek Chawa van Tosca Lee wat mijmeringen over het eerste Bijbelboek.
Zelf geloof ik niet meer zo in een letterlijke lezing van die verhalen zoals Tosca doet. Daar kleven voor mij teveel bezwaren aan.
Die eerste Bijbelverhalen willen ons, naar mijn idee, denkstof geven om antwoorden te vinden op existentiële vragen. Op deze manier worden die verhalen ook veel interessanter.
Zo startte mogelijk de heilsgeschiedenis - dus niet de wereldgeschiedenis - met twee op God gerichte mensen (Gen 2:7) die de fout in gingen.
Het gebod dat God aan Adam gaf wil volgens mij aangeven dat er een bewustwording van keuzemogelijkheden op gang werd gebracht. Tegelijkertijd vraag ik me dan weer af of er in dit geval werkelijk sprake was van een keuze. Als Eva niet had gegeten zou die paradijselijk toestand dan eindeloos hebben voortgeduurd? Wat was het nut daarvan dan geweest? Of is dat een te menselijke vraag; dat iet s nut moet hebben?
Of was het een kwestie van wachten totdat….? Lag Gods plan met de wereld dan niet van eeuwigheid klaar wat volgens de Efezebrief wel het geval was?
Was het eten van de verboden vrucht werkelijk een daad uit vijandigheid naar God toe zoals mij is geleerd? Terwijl zij, als ‘zeer goed’ mens naar mijn mening vòòr de keuze nog geen vijandigheid in zich had?
In ieder geval is een onbezorgde situatie van grijpen en heersen omgeslagen in de geldingsdrang van be-grijpen en be-heersen. (zo las ik ergens) Die geldingsdrang vind ik het cruciale woord. Maar die mogelijkheid tòt heeft God dan wel in de mens gelegd. Op zichzelf zou dat dan niet verkeerd zijn.
Maar waarom? Als God buiten de dimensies tijd en ruimte staand, alles overziet en in de hand houd, waarom dan zo’n complexe wereldgeschiedenis van lijden en strijden?

Tegelijkertijd denk ik dat het verhaal misschien wel meer wil zeggen. Zou het kunnen zijn dat de vrouw staat voor het gevoel en de man voor het verstand? Dat de mens de neiging heeft om teveel via het gevoel/emotie de fout in te gaan? Dat het verstand moet prevaleren boven het gevoel? Dat om die reden de man wordt geacht de eindverantwoordelijke te zijn in een huwelijk/gezin? Of zoiets.


PS: Een mooie tekst over zijns- en wordingstoestand las ik op de blogspot van G.J.E. Rutten onder het kopje ‘Adam’.

maandag 14 november 2011

Vrije wil?

Een actueel onderwerp in deze tijd. De filosoof Thomas Muller heeft een flink geldbedrag gekregen om te onderzoeken waar zo velen zich al eeuwen het hoofd over hebben gebroken; Heeft de mens een vrije wil of niet.
In het verleden was het al een meningsverschil tussen Augustinus en Pelagius, tussen Luther en Erasmus en tussen de remonstranten en contra-remonstranten.
Eerst een definitie: Onder vrije wil versta ik het zelf maken van keuzes, het nemen van beslissingen, het doen en laten van dingen en het denken van gedachten, die jij zelf bepaalt zonder invloed van buitenaf. Dat is wat uitgebreider dan de Wiki-pagina, maar daar zijn ze er ook nog niet echt uit als ik de overlegpagina bekijk.

Bij mij viel het kwartje toen ik aan het bed stond van een betrekkelijk jonge cliënte met het syndroom van Ehlers- Danlos.
Ze lag te mijmeren wat ze zou hebben gedaan als ze gezond was gebleven. Toen schoot het door mij heen: wat heeft het voor zin om van alles te willen wanneer de omstandigheden niet meewerken. Vrije wil was in deze situatie niet meer dan een loze, holle kreet. Hoe vrij is je wil wanneer je op je sterfbed ligt? Je kunt dan nog maar één kant op.
Ieder mens heeft in zijn/haar leven te maken met beperkingen. Dat begint al bij de geboorte.
Beperkingen zijn o.a.:
Mens zijn; dus zonder vleugels en/of kieuwen,
genen die je IQ en EQ bepalen,
de sociale omgeving, tijdstip en plaats van geboren worden en opgroeien.
Ziekte/gezondheid.
Angsten, twijfels, begeerten en onzekerheden die zomaar kunnen toeslaan en keuzes kunnen beïnvloeden .
Hoe vrij kun je je wil dan nog noemen binnen dat beperkte gebied wat dan nog over is? Het is slechts wat speelruimte. Daardoor worden mensen voorspelbaar. Zeker voor Iemand die alles overziet. Het wordt dan voor Hem een klein kunstje om de mens te laten doen wat Hij wil.

Een mens heeft wel een eigen, unieke wil. Gevormd door al die beperkingen die ik aangaf. Die eigen wil is onderdeel van je persoonlijkheid en maakt je mede tot wie je bent.
Die eigen wil is relatief vrij; vrij in relatie tot de keuzemogelijkheden.
Zo is mijn eigen definitie ontstaan: de mens heeft een eigen wil die relatief vrij is.
Volgens Alvin Plantiga van de ‘Free Will Defense’ (Amerikaans filosoof van Nederlandse afkomst) kun je dan nog steeds in zijn algemeenheid spreken over een vrije wil, maar dat gaat er bij mij niet in. En dat ligt natuurlijk aan mij….want ik probeer tegelijkertijd rationeel en praktische te zijn. Misschien gooi ik wel teveel door elkaar.
Kom je dan niet in conflict met de moraal? Ja natuurlijk. Als mensen niet meer verantwoordelijk kunnen worden gesteld voor hun keuzes ligt de rechtspraak op haar gat. Hoe kun je iemand straffen voor iets waar ze niets aan kunnen doen? Het eerste spooky verhaal uit het boek van Viktor Lamme (de vrije wil bestaat niet) sprak me best wel aan.
Hoe de ‘wereld’ dit denkt te gaan oplossen vind ik wel een spannende vraag. Gelovigen weten dat ze door God verantwoordelijk worden gesteld. Zoals ze ook voor rechtvaardig worden gehouden door het geloof in het volbrachte werk van Christus.

Wat ik ook wel frappant vind is dat de ‘wereld’ er nu ook achter lijkt te komen wat in de kerken (behalve de evangelische, geloof ik) al eeuwen wordt geleerd. Zie ook het boek van Dick Swaab: 'wij zijn ons brein'.
Er is een mooie uitspraak met een berg en theologen…even opzoeken…
Ja, een uitspraak van Robert Jastrow:
“Voor de wetenschapper, die geleefd heeft uit zijn geloof in de macht van de rede,eindigt het verhaal als een boze droom. Hij heeft de bergen der onwetendheid bedwongen, hij staat op het punt de hoogste top te veroveren; als hij zichzelf over de laatste top heen trekt, wordt hij begroet door een bende theologen die daar al eeuwen hebben gezeten”.
Hij blijft leuk.

Er valt natuurlijk nog heel veel meer over te zeggen maar dat komt misschien nog wel weer eens.

woensdag 9 november 2011

Knowing

Eergisteravond naar de film ‘Knowing’ zitten kijken. Ik ben geen fan van Nicolas Cage met zijn altijd droevige blik maar het thema van de film was wel erg interessant: toeval of determinisme, en kun je wanneer je dingen van te voren weet, verandering teweeg brengen in het Goddelijke script. Nee dus, want die veranderingen waren ook al ingecalculeerd. Zo denk ik ook.
Ik ben aanhanger van het determinisme: oorzaak-gevolg. Niets gebeurt toevallig, tenminste ik kan me niets indenken. Wij noemen gebeurtenissen wel toevallig maar dat doen we omdat we er geen goede reden voor weten te vinden of er geen betekenis aan geven. Bijgevolg geloof ik ook dat de vrije wil niet bestaat, zo zonder meer. Maar dat wordt een ander blogje.
Nicolas ontdekt in deze film via een vijftig jaar oud papier vol met cijfertjes, een code waardoor het duidelijk wordt wanneer en waar er grote ongelukken gebeuren. Dan wordt het zaak om deze te voorkomen.
Een ander klein theologisch thema in de film was de opname. Zelf weet ik er niet goed raad mee. Aan alle theorieën die ik daarover heb gelezen kleven wel bezwaren. Wat me wel opviel was zijdelings de totale anarchie die na die opname losbrak. Daar zit wel wat in denk ik, als ik denk aan de Heilige Geest, die woont in de gelovigen. Als deze dan ook van de aarde weg is breekt de hel pas goed los.
Wat wel weer vreemd was: In de film werden niet alle gelovigen opgenomen. De vader van Nicolas was dominee en mocht niet mee (was ie misschien een atheistische dominee...? *grinnik*) en kwam in de laatste beelden om in een ‘Armageddon’ veroorzaakt door zonnehitte samen met zijn vrouw en hoofdrolspeler. Dat was wel weer eens iets anders dan de meeste films.
De zevende van Beethoven op de achtergrond heeft ook wel wat.