Captain Corelli’s Mandoline

In vakantietijd mag je ook best wat lichtvoetiger lezen en zo heb ik mij gestort op het meest beroemde boek van Louis de Bernière , geschreven in 1994. Verfilmd in 2001 met Penelope Cruz en Nicolas Cage in de hoofdrollen, maar die heb ik nog niet gezien. Ik las digitaal een uitgave van 2007.

Omdat ik op Fuerteventura zat - ook een zonnig eiland – was het niet moeilijk om mij in mijn hoofd te verplaatsen in Kefalonia , het Griekse eiland waar het verhaal zich afspeelt.
Een aantal verhaallijnen lopen door elkaar. Een lijn van Pelagia, de dochter van een arts in een dorpje op het eiland. Een lijn van Antonio Corelli, een kapitein van het 33ste Italiaanse regiment der infanterie dat op het eiland is gestationeerd en een lijn van Carlo, een soldaat met een geheim.
Het is een verhaal wat zich voornamelijk afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Je kunt merken dat de Bernière in het leger heeft gezeten. Daar ligt zijn interesse en schrijft daar uitgebreid over.
De aardbeving van 1953 speelt een rol. Helaas zijn daarbij de meeste karakteristieke huizen verwoest. Daarna werd er veel meer 'aardschokbestendig' gebouwd. Ook vorig jaar waren in die contreien regelmatig schokken. In het boek lopen die feiten en fictie gezellig door elkaar.
Het is een verhaal van liefde, vriendschap, trouw, verzet en overgave.
Om het begin moest ik al lachen; Stamatis wordt door de plaatselijke arts Iannis, vader van Pelagia, afgeholpen van doofheid; er zat al jaren een erwt vast in zijn oor.
O, wonder. Genezen van doofheid. Een poosje later komt Stamatis weer bij Iannis en vraagt of hij dat ding er weer in wil stoppen want hij kan niet meer ontsnappen aan het gezeur van zijn vrouw.
Aan het eind van het boek duikt die verrimpelde erwt – in één zinnetje - in een potje weer op.
Ik hou wel van die kleine details.
Ik hou ook wel van de humor in dit boek.
Dr. Iannis tegen Corellie: ‘Italianen handelen altijd zonder na te denken, dat is de glorie en de ondergang van uw beschaving. Een Duitser bedenkt een maand van te voren hoe zijn ontlasting met Pasen zal zijn en de Britten plannen alles achteraf, zodat het altijd lijkt of het precies zo is gegaan als ze bedoeld hadden. De Fransen maken overal plannen voor, al maken ze de indruk een feestje bij te wonen en de Spanjaarden….nou ja , dat mag God weten.’
De mandoline speelt vanzelfsprekend ook een rol. Antonio Corelli heeft een mandoline die hij Antonia heeft genoemd. Zijn vrouwelijke variant.
Hij is eigenlijk veel meer een musicus dan een soldaat. Hij wordt gestationeerd in het huis van dr. Iannis met zijn dochter Pelagia en er ontstaat een gecompliceerde liefde tussen die twee.
Dan is natuurlijk de vraag: krijgen ze elkaar of niet?
Ik had het einde graag anders gezien. Maar misschien is dit wel meer realistisch.
Zulke dingen gebeuren.
Gewoon een stevige vakantiepil.

O ja, via marktplaats heb ik zelf ooit een oude mandoline gekocht. Omdat de grepen te vergelijken zijn met die van een viool dacht ik dat ik het mandolinespelen wel snel onder de knie zou kunnen krijgen. Dat viel behoorlijk tegen.....
Maar het blijft een gezellig mediterraan geluid. Ik tob halsstarrig nog een poosje voort.

Vader

vader kocht ooit
een verzameld werk
een bundel gedichten
van degelijk merk

bij wat hij mooi vond
zette hij strepen
een enkele keer
een uitroepteken

bij tijd en wijle
herlees ik die
zeer summiere
biografie

in een code
van strepen en stippen
steeg het water
hem naar de lippen

Willem Wilmink (1936 –2003)

In een kringloopwinkel vond ik een gedichtenbundel (voor 1 euro) met dit gedicht erin.
Het sprak mij aan omdat ik ook in mijn eigen boeken kras en streep wat ik mooi, ontroerend of belangrijk vind om snel terug te vinden.
Uit het boek van Willem Jan Otten: ‘Waarom komt u ons hinderen’ begreep ik dat zijn moeder dat ook deed.
We hadden er samen lol om op de dag van de onthulling van onze kunstwerken toen ik hem dat bewuste boek – wat ook vol staat met strepen - liet signeren.
Ik hoop alleen dat de laatste strofe mij bespaart blijft.

Wetenschap en geloof 1

Het laait weer op, we gaan het weer hebben over schepping en/of evolutie. Ds. A.J. Mensink heeft naar aanleiding van een artikel in ‘Kontekstueel’ door prof. dr. G. van den Brink de knuppel in het hoenderhok gegooid met een tegenartikel in 'de Waarheidsvriend'
waarop Koert van Bekkum op het theologenblog van het RD reageerde.

Koert tipt iets aan wat mij in de Waarheidsvriend ook opviel:
Ds. Mensink wil een gespreksmodel, maar gooit eigenlijk de deur al dicht door de opmerking dat de ingeslagen weg van van den Brink ‘onbegaanbaar maar ook ontoegankelijk‘ te noemen is.
Dat moet ik toch nog eens aan hem vragen; of hij zich hiervan is bewust en dat zo heeft bedoeld.
Op zichzelf ben ik blij dat hij het (weer) aankaart. De vragen die hij stelt leven bij heel veel mensen en moeten doordacht worden.

Persoonlijk vind ik het heel belangrijk dat er geen kloof is of ontstaat tussen wetenschap en religie. Sommigen doen erg hun best om dat te bewerkstelligen; m.n. diehard atheïsten en religieuze fundamentalisten. Atheïsten omdat ze het geloof willen ondermijnen en veel religieuzen omdat ze bang zijn voor één of ander hellend vlak.
Als gelovigen moeten we dat niet willen; angst is een slechte raadgever.
Is het de angst om het geloof te verliezen? Daar geloof ik niet in. Geloof is van God gegeven en dat neemt Hij niet zomaar van je af. In de ware liefde is geen vrees, dat staat in de ontroerend mooie, eerste brief van Johannes. Een ieder onderzoeke zichzelf.

Zoals in dit blogberichtje al aangegeven: waarom zou een niet letterlijke lezing van de eerste hoofdstukken het gezag van de Bijbel aantasten? Ik begrijp dat nog steeds niet. Het gezag van de Bijbel wordt niet aangetast maar wel het gezag van bepaalde interpretaties.
Iets meen ik wel te begrijpen van de reactie van ds. Mensink: zoals het in verschillende berichten beschreven staat lijkt het alsof van den Brink coûte que coûte de Bijbel wil aanpassen aan het wetenschappelijke model. (Ik heb het ‘Kontekstueel artikel’ nog niet gelezen)
Dat lijkt mij geen goed uitgangspunt.
Waarom zou je twee verschillende ‘ondernemingen’ aan elkaar willen aanpassen?
Laat ze ieder in hun eigen waarde. Niet tegenover elkaar maar in elkaars verlengde.

Laten we daarom de discussie voor zover mogelijk filosofisch/ theologisch houden (en dus ook het creationistische 'wetenschapsmodel' buiten beschouwing laten) : waarom zouden we dit gedeelte van de Bijbel letterlijk moeten lezen.
Dan kan iedereen die niet vegeteert op zijn/haar onderbuik gevoel en met een beetje denkvermogen eraan meedoen. Niet om het geloof in het irrationele te trekken; er blijven uitstekende redelijke argumenten waarom God is, maar in een poging om de discussie zuiverder te houden.
In mijn ogen is dat bijvoorbeeld: ‘Ieder gevolg heeft een oorzaak, zo heeft het eerste gevolg - ‘Big-Bang’- een oorzaak.’


Er staat nergens in de Bijbel: Gij zult de eerste hoofdstukken van Genesis letterlijk lezen.
Dus blijft het, op welke manier je ook leest, een interpretatie.
Wie bepaalt welke interpretatie de juiste is en waarom? Voor mij staan ze op hetzelfde ‘level’.
Dan komt vaak de opmerking waar ik niet zo goed raad mee weet: ‘de Heilige Schrift is haar eigen uitlegster’.
Zo’n opmerking doet heel ‘cirkelredeneerderig’ aan.
Ik neem aan dat je door schrift met schrift te vergelijken de waarheid boven tafel moet kunnen krijgen. Maar om welke waarheid gaat het dan?
De geloofswaarheid? Dan ben ik het er mee eens.
Niet de natuurkundige/ biologische/ paleontologische/ geologische/ wiskundige enz. waarheid want daar zijn die andere 'takken van sport' voor.
Wanneer ik mij vergis en er niet de waarheid mee bedoeld wordt, wat dan wel?
Ik volg het debat met belangstelling.

31-03
Inmiddels heb ik het artikel van van den Brink ook gelezen en heb daar toch een wat genuanceerder beeld van gekregen. Hij is niet bezig om koste wat kost de Bijbel met de wetenschap te verenigingen. Hij geeft een pleidooi waarom je niet hoeft te kiezen tussen geloof óf wetenschap. Daar ben ik het dan ook mee eens.
De Bijbel hoeft niet te worden aangepast aan de wetenschap; ons beeld van de bijbel moet worden aangepast.

Veel aandacht krijgt de zondeval. “Het idee van een algehele kosmische ineenstorting vanwege de zondeval, is naar mijn mening bijbels-theologisch niet houdbaar.”
Dat sprak mij aan omdat ik ook dat idee al had. Herbivoren zijn met - het moment van - de zondenval niet opeens veranderd in carnivoren met een heel ander spijsverteringskanaal, om maar een voorbeeld te noemen.
Dat er echter een ‘zondenval’ is geweest; daarvoor hoef je maar om je heen te kijken.

Met één ding ben ik het niet helemaal eens: ‘Het beelddrager zijn zit overigens vooral in het vermogen om relaties aan te gaan, niet zozeer in het verstand en dergelijke.’
Dat vraag ik mij af. Bonobo’s, olifanten, zwanen en dolfijnen gaan ook relaties aan. Soms voor het leven.
Beelddrager zijn zit ’m volgens mij meer in het Goddelijke besef waarmee een bepaald mensenpaar werd ingeblazen.
Gen 2: 7.


gerelateerd aan:
Geloof en Wetenschap 1
Geloof en Wetenschap 2
Christelijk geloof / Evolutietheorie
en een beetje aan ter Lindenbladzijde

Overspel

Geschreven door Paulo Coelho in 2014.
Eerder las ik van hem de Alchemist, de Zahir en ‘Als een rivier’ (een verhalenbundel).
Hij schrijft mooie verhalen met een filosofische/ spirituele inslag. Zo ook dit boek.
Het is een ode aan de liefde, zo zou ik het toch wel willen samenvatten.

…..spoileralert……

Ondanks dat het boek veel over Eros gaat overwint de Agapè.
Linda is een 31 jarige journaliste van een gerenommeerde krant in Genève. Ze heeft alles: een liefhebbende echtgenoot, twee kinderen, een leuke baan en genoeg geld.
‘Niets meer te wensen en toch niet gelukkig’ Ach, wie herkent dat niet? Hebben we niet allemaal een verlangen naar heelheid en volmaaktheid en een snellere aaneenschakeling van gelukkige momenten en zit hier niet in hoe we ons o.a. op Facebook opstellen?:

" We laten alleen de roos zien die iedere ochtend weer opengaat,
maar de stengel vol stekels die ons tot bloedens toe verwondt,
houden we verborgen ".

Tijdens een interview wordt ze getriggerd door een opmerking dat het in het leven niet om geluk gaat maar om passie.
Dat blijft bij haar haken en ze gaat op zoek.
Wel, de titel van het boek zegt al genoeg.

Ik vind het knap van Coelho dat hij zich verplaatst in de belevingswereld van een jonge vrouw van 31 jaar maar naar mijn idee laat hij hier en daar wel een steekje vallen wat ten koste gaat van de/ misschien mijn realiteit.
Zijn filosofieën zijn altijd mooi en in dit boek deed de psychologie van een zich schuldig voelend persoon mij even denken aan ‘Misdaad en straf’ van Dostojewski.

De moeite die ik heb met dit boek (als provinciaaltje) is dat de seks lijkt op die van perverse konijntjes. Nu weet ik daar ook niet zo veel van eerlijk gezegd, maar het had allemaal wel iets subtieler gemogen. Ik snap wel dat het boek zo lekker verkoopt - een boek zonder seks verkoopt niet, hoorde ik eens een schrijfster zeggen – maar of de manier van spreken erover in dit boek nu te maken heeft met realiteitszin of dat de wens de vader van de gedachte is, weet ik niet.
Wanneer grote literatoren zoals Coelho niet meer vriendelijk, teder en charmant over seks schrijven, wie doen het dan nog wel?
Het is toch niet altijd alleen maar platte lust? Juist vrouwen hebben een emotionele band nodig en als die ontbreekt wordt het plichtmatig.
Nog een punt voor mij: waarom koppelt Coelho de passie aan seks? Er zijn zoveel dingen te bedenken die mensen gepassioneerd kunnen maken. Toch weer die verkoopcijfers?

Al met al vond ik het een zeer lezenswaardig boek wat nog wel even blijft hangen.

De Leek en de Poëzie

Die leek ben ik en ik hou van poëzie.
Voor mij is poëzie o.a. samengebalde emotie.
Maar het is ook een soort overgangsvorm tussen muziek en proza. Dat vind ik. Daarom ‘moet’ het zingen, er ‘moet’ een cadans in zitten. Behalve als het boze emotie is, dan hoeft het niet. Dan mag het rauw, kort en heftig de emotie weerspiegelen.
Waarom vind ik moderne gedichten dan soms niets?

Een paar weken geleden ging de aflevering van George Gently ook over poëzie en de schrijvers daarvan. Zijn hulp, John Bacchus, waar ik af en toe kromme tenen van krijg had ook zo zijn oordeel klaar: ‘het rijmt niet eens’.
Moet het rijmen dan? Nee dat hoeft niet perse als die cadans er maar is; die ‘drie- of vierkwartsmaat’ of anderszins.

Voor de gein heb ik een paar moderne gedichten eens gewoon achter elkaar gezet als proza. Het werd nog mooier.
Soms nodigt een zin inderdaad uit om verder te lezen op de volgende regel maar vaak houdt het - in mijn ogen - nodeloos op.
Bij mij, wanneer ik lees, lijkt er een fractie van een seconde te zitten tussen het overgaan van de ene naar de andere regel. Dat kan dan weloverwogen gebruikt worden, de zinnen echter afbreken op verkeerde momenten is dan niet slim, ook al zijn de zinnen mooi, de woordkeus zinderend en diepzinnig.
Een gedicht moet niet stotterend lezen, maar vloeiend verlopen, zingen, verglijden.

Nu heb ik in mijn leven wel ontdekt dat ik, in tegenstelling tot veel anderen mensen, een sterk ontwikkeld ritmegevoel heb. Zou daar mijn knoop kunnen zitten met veel eigentijdse poëzie?
Vroeger hield men zich aan strofen en een metrum. Nu hoeft dat niet meer. Maar wanneer een poëet denkt dat hij/zij ritmegevoelig is maar het eigenlijk niet is....
Dan krijg je van die kromme-tenen-gedichten-die-net-niet-kloppen.
Het gedicht van Ingmar Heytze rijmt van geen kant en toch vind ik het aangenaam om te lezen.

Echt volledig duidelijk krijg ik het voor mezelf (nog) niet.
Ik werk eraan.

De zomer hou je ook niet tegen

Het gratis boekenweekgeschenk van 2015, geschreven door Dimitri Verhulst
Hij heeft verschillende prijzen gekregen en ik vraag mij af waarom.
Op zichzelf is het onderwerp wel aardig: een man die zijn zeer verstandelijk en lichamelijk gehandicapte pleegzoon ontvoert uit een inrichting. Voor zijn zestiende verjaardag wil Pierre het verhaal van zijn moeder, waar Pierre verliefd op is/was aan hem vertellen op een plaats met veel herinneringen.
Hij spreekt zijn pleegzoon aan met namen van grote componisten. Blèèh dat kwam behoorlijk gekunsteld over.
Nog akeliger is het spreken van Pierre over zo’n gehandicapte. Zo praat je nog niet over een hond.

Het verhaal is voornamelijk vanuit het perspectief van deze Pierre geschreven maar soms verspringt het hinderlijk naar een verteller.
Verder vond ik de schrijfwijze niet prettig; af en toe had ik het idee dat ik in het Groot Dictee der Nederlandse Taal was beland. Verhulst gebruikt zijn synoniemenwoordenboek iets te gretig naar mijn smaak.
Soms kloppen de zinnen niet. ‘Eens de eenden luidruchtig hadden gegeten, slofte hij naar de cafetaria…..’ p10.
En soms de feiten, tenminste ik geloof niet dat achttien jaar geleden je al kaartjes kon bestellen via internet (p57)en het mobiele telefoon- en email verkeer al zo populair waren zoals het uit dit schrijfsel lijkt te zijn. (het boek is geschreven in 2014/2015, de jongen is zestien en dit gaat over iets dat ruim voor zijn geboorte plaatsvond) Ik kan het mis hebben maar het kwam ongeloofwaardig over.
De diepgang is die van een sterrekerszaadje of ik ben niet gevoelig voor zijn diepgang.
Waanzin ja, maar wie van de twee?

Nee, ik ben niet verder geïnteresseerd in schrijfsels van deze man.

Vitamine D

Kom ik terug van een weekje vitamine D absorptie op Fuerteventura, lees ik in de krant dat er zoveel mensen
een vitamine D tekort hebben. Ja, tot die conclusie was ik al langer geleden gekomen.

Vervolgens hoor ik op de radio een reclameboodschap over datzelfde vitamine D tekort met het advies om
naar ‘uw apotheek’ te gaan!!!
Je blijft je verbazen in deze wereld.
Duidelijk een commercial gesponsord door de farmaceutische industrie.

Mensen die dit lezen……ga gewoon regelmatig lekker (gratis) in de zon zitten zonder dat gesmeer met allerlei 'factoren'. Begin langzaam in het lentezonnetje en voer het op. Dan verbrand je niet, je voelt je een stuk lekkerder in je vel zitten en dat straalt uit op je hele omgeving want een gebrek aan vitamine D maakt meer kapot dan je lief is.