Hindoeïsme

Het Hindoeïsme is één van de oudste religies van deze aardkloot.
Eigenlijk bestaat hét Hindoeïsme niet. Het is een verzameling van religies zoals bijv. : Bhakti, Jainisme, Sikhisme, en nog veel meer. Het is gewoon hetzelfde als gereformeerd Nederland. Alleen wanneer je er echt middenin zit weet je de precieze verschillen te duiden.
De oudste religieuze geschriften die gevonden zijn, zijn de Rag Veda’s. Zij stammen uit 1700 – 1200 BC. De Bijbel is volgens kenners voor het grootste deel geschreven tijdens de Babylonische ballingschap. Ongeveer 500 BC, ook al zijn er geschriften gevonden van ongeveer 1000 BC.
De Veda’s bevatten mythologische en poëtische schrijfsels over het ontstaan van de wereld , lof aan de goden en gebeden voor het leven.

Het belangrijkste boek van de Hindoes is de Bhagavad Gita, onderdeel van de veel grotere Mahabharata.
Verder is er op het wereldwijde web genoeg over het hindoeïsme en hun goden te vinden.
Een paar dingen die mij zijn opgevallen: het Hindoeïsme kent de oerklank ‘Ohm’.
Hiermee werd de wereld geschapen.

Ik ben dan weer zo vrij om het te vergelijken met het Goddelijke Woord wat wij vertalen met ‘Er zij licht’. Het spreekt intens tot mijn verbeelding dat er mogelijk zo’n oerklank heeft geklonken in dat allereerste begin.
In het begin was er dat Woord.
Toen ik in India was vond ik in een hotel een Bhagavad Gita in mijn nachtkastje en één tekst heb ik opgeschreven. Al bladerend viel mijn oog erop en wat ik las stond mij wel aan: ‘For one who sees me everywhere and sees everything in me, I am never lost, nor is he ever lost to me’. (Gita 6:30 Ik heb ‘m kunnen terugvinden. )

Verder sprak mij het Sikhisme wel aan.
Zij zijn monotheïstisch, geloven in één Schepper, ze zijn vergevingsgezind en – kastenloos! - zeer diaconaal. In de Sikhtempel in New Delhi, waar we blootsvoets en met bedekt hoofd in mochten, produceren ze met behulp van vrijwilligers zo’n twaalf tot veertien duizend maaltijden per dag voor de armen. Gratis!

Ik ben vergeten te vragen hoe ze dat in vredesnaam financieren. Mogelijk door de entreeprijzen van de toeristen. Indrukwekkend was het wel: lange rijen rustig wachtende mensen tot ze aan de beurt waren.
We hadden tijdens onze reis een Sikh bijrijder op de bus. Elke dag keurig in een wit overhemd en donkere pantalon en elke dag een andere kleur tulband. Ik liet mij graag door hem de bus uit helpen.

De meest bizarre uiting van het hindoeïsme was voor mij ‘de levende godin’ Kumari op Durbar Square in Kathmandu. Ik wist van haar bestaan niet af, maar via google is ook weer genoeg te vinden. Het bleek een meisje te zijn van ongeveer 5 jaar. Zij is Kumari totdat ze bloed. Dat kan een snee in haar vinger zijn of de eerste menstruatie; dan is zij Kumari-af en wordt er een nieuwe gekozen. Ze krijgt een kluizenaars opvoeding en onderwijs en zij mag zich op hoogtijdagen vertonen. In een draagstoel want haar voeten mogen de grond niet meer raken. En soms mag zij vanuit haar ‘paleis’ aan de toeristen zwaaien. We hebben geweigerd om te wachten tot zij zich aan ons wilde vertonen. Dat stuitte me zo tegen de borst; wachten op zo’n kind dat op gezette tijden de opdracht krijgt om even naar het publiek te zwaaien.
Helaas kan ik geen Nederlandse wikipagina over haar vinden. Wel een Engelse .
Er staan wel genoeg reisverslagen die haar noemen en het fenomeen uitleggen.
Hier een foto van de ingang van haar paleis.

Predikster VII

Je kunt beter zorgen dat je een goede naam hebt dan dat je er goed uit ziet. Wat heb je eraan om zo mooi en zo gezond mogelijk in je kist te belanden?
Het is ook beter dat je je weet te gedragen (en te kleden!) op begrafenissen dan op feesten want hoe ouder je wordt hoe meer je wordt geconfronteerd met begrafenissen en/of crematies.
Het is ook wijs om na te denken over je eigen dood. Pas wanneer je die hebt geaccepteerd en een plek hebt gegeven kun je echt gaan leven.
Je hebt meer aan opbouwende kritiek en opmerkingen die de geest prikkelen en tot nadenken stemmen dan loze complimentjes of een like-je op Facebook. Die zijn niet meer waard dan een kortdurend prettig gevoel. Je bent ze zo weer vergeten.
Blijf integer en loyaal, geduldig en nooit hoogmoedig. Erger je niet te snel aan mensen en dingen. Ik weet wel dat er ergens staat dat je geen ergernis mag geven, maar het ergeren áán van alles en nog wat is minstens zo dom. Het betekent dat je niet goed in je vel zit. Zoek de oorzaak!
Zeg nooit dat het vroeger beter was, dat is een nutteloze, domme opmerking. Je hebt te dealen met het hier en nu. Zet je daarvoor in.
Het afmaken van dingen waar je, vaak heel enthousiast, aan begint is belangrijk. Het geeft aan dat je doorzettingsvermogen hebt en geduld.
Aan wijsheid heb je meer dan aan geld.
Dat lijkt een open deur maar heel veel mensen missen de wijsheid om dat in te zien en lopen met euro tekens in hun ogen rond.

God is de oorzaak van alle dingen. Hij heeft alles gemaakt. Ook hetgeen je niet bevalt; de nare dingen. Wij kunnen niet in de toekomst zien voor het waaróm en daarover heb ik mijn hoofd al gebroken. Voorlopig zoek ik het in ‘soulmaking’. Al roept dat ook weer de nodige vragen op want het lijkt allemaal zo oneerlijk verdeeld.
Zoek niet de uitersten van allerlei dingen: wees niet al te rechtvaardig, wees soms ook gewoon barmhartig ook al druist dat tegen de rechtvaardigheid in. Lees niet te letterlijk maar ook niet te vergeestelijkend. Jezelf verheffen boven anderen omdat je denkt dat je slimmer bent is ook niet handig.
Acht de ander belangrijker dan je zelf bent.
Denk niet teveel in of-of maar meer in en-en. Daar kom je verder mee.
Ik ken geen mensen die alleen maar goed doen en alleen maar de juiste, wijze dingen zeggen en ik ken ook geen mensen die alleen maar fout doen en alleen maar onzin uitkramen.
Luister niet naar roddelverhalen. Ze dienen alleen om de spreker/spreekster een goed gevoel te geven. Roddel zelf dan ook niet.
Zo probeer ik wijzer en wijzer te worden. Maar of dat lukt? Tot een conclusie wil ik eigenlijk nog niet komen. Ik wil nog veel meer leren en ontdekken.
Het stukje over geslepen vrouwen sla ik maar over, wat moet ik daarmee? Ik zie namelijk wél vrouwen om mij heen die respect afdwingen. Vrouwen hebben sinds de ‘predikertijd’ ook een ontwikkeling doorgemaakt. Gelukkig maar. Helaas is die ontwikkeling er niet gekomen dankzij ‘Bijbelgetrouwe’ mensen.
Ik heb eerder ondervonden dat je moet oppassen voor mannen die net doen of ze heel erg in je zijn geïnteresseerd. Het is niet echt en ze kunnen dat niet lang volhouden, hun ego’s zijn te groot en denken al snel dat je in denkvermogen geen partij bent voor hen en dat alleen maar omdat je op een andere manier denkt. Dat is een beetje dom.

EO jongerendag

14 juni was daar de veertigste editie van de EO jongerendag. Heel lang geleden ben ik er ook eens geweest. Helaas kan ik me daar weinig van herinneren. Ik weet niet eens meer wáár het toen werd gehouden. Wat ik nog wel weet is de grote mensenmassa en de herrie om mij heen. Bijbelstudie werd in die tijd gehouden door Henk Binnendijk. Ik dacht dat Joni Eareckson Tada er ook was. Maar ook dat weet ik niet meer zeker. Waarschijnlijk ben ik totaal overprikkeld thuis gekomen.
Volgens de kranten is er wel iets veranderd sinds die tijd. Er is minder Bijbelstudie en meer en hardere muziek. Nee, niets voor mij, maar ik behoor ook niet meer tot de doelgroep.
Het NOS journaal schijnt de EO jongeren dag, het ‘christelijke Pinkpop te hebben genoemd.
Komisch, we zouden het Pinkpop natuurlijk met dezelfde vaart een seculiere jongerendag kunnen noemen.
Zoek de verschillen.

Lang geleden ben ik gestopt met becommentariëren en beoordelen van deze dagen. Ik begrijp het wel. Ondanks dat in de Bijbel op verschillende plaatsen staat dat God gebiedt dat de Joodse feesten ‘vrolijk’ zullen zijn, (Deut 12: 7,12,18; 14: 26;16: 11,14,15 SV) wil dat binnen veel kerken, met de ‘hoge feesten’, niet echt lukken.
Laat de jeugd lekker.
We leven na Pinksteren, laten we daarom niet vergeten dat de Geest alle talen spreekt.

De filosofie leert ons ons lot te begrijpen.
De religie leert ons het met vertrouwen te dragen.
De kunst leert ons er de schoonheid van te ervaren.

Ernst von Feuchtersleben (1806 - 1849)
Oostenrijks arts, dichter en filosoof

De Bijbel voor ongelovigen

Het begin Genesis.

Geschreven door Guus Kuijer in 2012.
Ik las de ‘dwarsligger’ in mijn vakantie. Ook figuurlijk gezien is het enigszins een dwarsligger. Ooit begon ik, met het uitzicht op de piramides van Gizeh in Egypte aan Rosita Steenbeek’s ‘Siciliaans testament’. Dat heb ik toen weggesmeten.
Met in mijn ooghoeken de piramides en dan lezen over Sicilië? Dat kon mijn brein niet aan. Ik raakte van de leg.
Met Bijbel verhalen is dat toch anders. Zij zijn zo universeel dat het niet uitmaakt waar of wanneer je die ter hand neemt. Met de titel wist ik in eerste instantie geen raad. Maar al lezende weg ging ik het meer begrijpen. Guus herschrijft de Bijbelverhalen, die hij zeer waardevol vindt, als ongelovige.
Dat is af en toe best verrassend. Hij schrijft ze vanuit een ander perspectief. Bijvoorbeeld vanuit het perspectief van Cham, Izak en Sara. Natuurlijk gebruikt hij zijn fantasie maar die mag er zijn. De verhalen worden opeens meer de verhalen van gewone mensen. Ze roepen herkenning op.
Hij schrijft zelf in zijn nawoord: ‘Het is bovendien een beschrijving van de menselijke aard, een ‘zie de mens’ in zijn grootsheid maar zeker ook in zijn kleinzieligheid. […] De worsteling met God is de worsteling met het raadsel dat leven heet’.
Als hij zichzelf dan ongelovig noemt, ben ik het ook.

Het zijn mooie verhalen voor mensen die niets van de Bijbel weten, maar weet je daar meer tot veel meer van dan geniet je nog meer van zijn humor.
Wanneer Sara vindt dat Hagar haar niet netjes meer behandeldt en aan Abraham vraagt of hij Hagar en Ismaël wil wegsturen, lacht hij haar uit maar de volgende dag komt hij naar Sara toe en zegt (vanuit het perspectief van Sara): ’Luister, ik heb God gesproken. Hij zei dat ik me niet bezwaard hoefde te voelen vanwege de jongen of de slavin. Hij zei: ”Alles wat Sara je vraagt moet je doen”.
Het duurde even voor dat zinnetje goed tot me was doorgedrongen: ‘Alles wat Sara je vraagt moet je doen’. Loof de Heer. Wat een schitterende fantastische God hebben we toch! Alles doen wat Sara je vraagt. Dat lijkt me inderdaad het allerbeste wat mijn man, wat zeg ik, wat de mensheid kan doen! Ik hoop dat mijn vrouwelijke nageslacht deze goddelijke boodschap goed in zich opneemt.
Dat werkt behoorlijk op mijn lachspieren.

Een ander item wat nu pas goed tot mij doordrong: Wanneer Abraham gaat onderhandelen met God over de rechtvaardigen die in Sodom zouden wonen, probeert Sara daar iedere keer tussenbeide te komen; ze wil ook wat zeggen maar krijgt geen aandacht. Later barst ze uit tegen Abraham: 'Maar Abraham, er leven in die stad honderden onschuldige kinderen!’
Toen moest ik aan Jona denken, die God verwijt dat Hij Ninevé, met al die slechte mensen niet omkeert. Dan zegt God om Zijn besluit toe te lichten om Ninevé te sparen:
Jona 4: 11 '....zou ik dan geen verdriet hebben om Ninevé, die grote stad, waar meer dan honderdtwintigduizend mensen wonen die het verschil tussen links en rechts niet eens kennen, en dan nog al die dieren?’
Best wel vreemd eigenlijk. De ene stad keert Hij om en een andere stad niet omdat Hij mededogen heeft met de kinderen en dieren.

Zo staan er meer dingen in die je tot denken aanzetten, mooie dingen en verdrietige. Er komt meer psychologie om de hoek kijken en dat is heel boeiend.
Toch denk ik dat je bij de Bijbel, wat een geloofsboek is, de doorlopende rode draad van het 'waarom' moet proberen te blijven zien ook al zijn de verhalen apart allemaal even mooi en hebben ze ook los van elkaar ons veel te zeggen.

Boeddhisme

In India en Nepal leven hindoes, sikhs, moslims en boeddhisten vreedzaam naast elkaar. Het is te hopen dat het na de politieke zege van de nieuwe premier Modi zo blijft.
Van het boeddhisme kende ik het verhaal van prins Siddharta Gautama/ Boeddha +/- 400 BC. Als prins, geboren uit Hindoe ouders nadat moeder Maya in haar dromen had meegemaakt dat een witte olifant haar ter rechterzijde in haar schoot drong(?), werd hij op negenentwintigjarige leeftijd plotsklaps geconfronteerd met lijden en dood. Hij vroeg zich af wat nu werkelijk de moeite van het leven waard was en ging op zoek naar zijn ware zelf, 'anatta'. Hij zag in dat we onszelf voor de gek houden met onze begeerten, waanideeën, egoïsme en gehechtheden. Maar hoe kom je daarvan af?
Zo ontwikkelde zich de vier waarheden en het achtvoudige pad. Alles beschreven in de Dhammapada en op Wiki staat ook het één en ander.

Het gekke is dat wanneer ik aan Boeddhisten vraag of ook zij een heilig boek hebben, dat wordt ontkent. Ooit vroeg ik het aan een boeddhistische Japanner; hij wist niet waar ik het over had. Afgelopen reis naar Nepal vroeg ik het aan onze Nepalese gids; ook hij ontkende. Je vraagt je af of ze hun eigen levensbeschouwing wel hebben bestudeerd.
Boeddhisme is een manier van leven zo heb ik geleerd van westerse boeddhisten via het internet.
Maar daar geloof ik nu niets meer van. Misschien dat het geldt voor de westerlingen die niets hebben met een god en de leefwijze hen goed uitkomt maar ik heb met eigen ogen gezien dat mensen helemaal in vervoering raken bij een vastgelegde voetstap van Boeddha in Lumbini/Nepal waar hij is geboren. Natuurlijk is daaroverheen weer een kapel gebouwd en is het tot een bedevaartsoord verworden.
Ook Bodh Gaya waar Boeddha zijn verlichting bereikte onder de Bhodiboom is een bedevaartsoord. De boom die er nu staat is een zesde stekkie van de oorspronkelijke boom. Zo willen de overleveringen ons doen geloven.
Hetzelfde geldt voor Sarnath, een plaatsje dichtbij Varanasi/Benares. Daar hield hij zijn eerste preek voor vijf leerlingen.
Op veel van die vrolijk versierde vrachtwagens die door India en Nepal rijden staat: ‘Lord Buddha’ en ook onze plaatselijke gids sprak voortdurend over ‘Lord Buddha’.
Ik vraag mij af of dit allemaal de bedoeling was van Boeddha. Ik denk het niet, maar het toont weer eens aan dat mensen een diepgewortelde behoefte hebben aan ‘gouden kalveren’ in hun religie.

Het boeddhisme kent behalve de bedevaartsoorden ook de stupa’s; behalve de vele kleintjes zijn dat massieve bouwwerken die soms relikwieën bevatten. Wij hebben er een aantal bezocht waaronder de Swayambunath Stupa die ook wel de Monkey Temple wordt genoemd en die een prachtig uitzicht biedt over Kathmandu. (Wel een beetje veel beton naar mijn smaak)

Plus één van de grootste: de Bodnath- of Bouddhanath Stupa waar Richard Gere wel eens schijnt te komen. Zegt men. Een bouwjaar kan ik nergens eenduidig vinden, hij is gewoon heel oud.
Heel veel Tibetanen zijn naar het plaatsje Bouddha gevlucht nadat China Tibet annexeerde.
Het wordt daarom ook wel ‘Little Tibet’ genoemd.
Eh ja......om die Stupa’s kun je heen lopen. En soms ook erop. Dat is het ongeveer. Daar omheen zijn weer souvenirwinkeltjes bij de vleet.
De mooiste uitingen van het boeddhisme vind ik de gebedsvlaggen en gebedsmolens.
Bij elk boeddhistisch bouwwerk zijn ze te vinden.
Ik vind het wel wat hebben om gebeden op vlaggen te schrijven en ze door de wind te laten meenemen. Zoiets als vroeger de papiertjes aan het vliegertouw. Hetzelfde principe hebben de ronddraaiende gebedsmolens; wanneer je ze een zetje geeft, in de juiste richting!, komt het ‘gebed’ vrij. Jammer dat daar mantra’s op staan.
Ik zou wel iets anders weten: Alzo lief heeft God de wereld......

Een Dalai Lama komt pas in de vroege middeleeuwen om de hoek kijken als een leider van het Tibetaanse Boeddhisme die zich ontpopte tot leider van Tibet.

वाराणसी

Die kriebeltjes die voor mij onleesbaar zijn staan voor Varanasi of Benares, de oudste stad van India en mogelijk één van de oudste, continu bewoonde steden ter wereld. Ze komt al voor in de oude Rag Veda's van 1500 - 1200 BC. Het is één van de heilige steden van de Hindoes. Wanneer je in Varanasi sterft brengt dat verlossing. En een bruid die zichzelf een beetje serieus neemt trouwt in een sari uit Varanasi.

De stad ligt aan de Ganges, de heilige rivier en is het meest bekend om de lijkverbrandingen. Zo'n tweehonderd per dag. Soms denk ik: moet ik niet zeggen ‘crematies’ maar dat vind ik te ontduikend voor een harde werkelijkheid.
De rivier was veel breder dan ik had gedacht. Het is niet een rivier die je even overzwemt, daarvoor is zij hier te breed. Dat de rivier heilig is merk je aan het dagelijkse gebed dat s ’avonds bij zonsondergang voor de rivier wordt gebracht. Zeven jonge mannen voeren allerlei rituelen uit begeleidt door belgerinkel en hindoe muziek.
Overdag is het heel anders. Je blijft je verbazen. Doden worden aangevoerd op bamboe laddertjes/draagbaren via bepaalde ghats, de trappen vanuit de stad naar de rivier. (er zijn ongeveer 85 ghats, ieder met een eigen naam)
Op de andere ghats wordt ook gewassen, de was gedroogd en spelen en zwemmen kinderen.

Als ‘vlindertjes’ en 'bandjes' hebben kinderen lege plastic flessen om hun armen en/of middel gebonden. Koeien en geiten lopen overal. Ook tussen de lijken door die liggen te wachten op de trappen. De lijken die ik gezien heb waren netjes verpakt in rood/goud en soms wit. Volgens onze gids is voor elke verbranding ongeveer 300 kilo hout nodig. Dat ligt ook op grote stapels waar maar ruimte is.
Voor zover ik het heb kunnen bekijken – toeristen blijven op gepaste afstand – worden de overledenen vijf keer in het water gedompeld. Daarna eerst wachten op de beurt, vervolgens worden ze op een stapel hout gelegd, daaroverheen nog een laagje hout. Allerlei kruiden worden toegevoegd. Dan lopen de familie en de Brahman (hoogste geestelijke die al een goddelijke ziel heeft) er zeven keer omheen en wordt het vuur aangestoken door de kaalgeschoren oudste zoon of het meest naaste familielid. Vrouwen komen er niet aan te pas, zij zijn te emotioneel.
Een verbranding, op dezelfde dag van overlijden, duurt ongeveer 3 a 4 uur. Maar zolang wachten de nabestaanden niet. De resten worden in de rivier, in dit geval de Ganges geveegd. Maar bij alle rivieren in India worden lijken verbrand.
Een eindje verderop neemt een dorstig jongetje een slokje van het rivierwater.

काठमाडौं

De verbrandingen in Kathmandu, de hoofdstad van Nepal vond ik nog heftiger.
De heiligste plaats voor de hindoes in Nepal is het tempelcomplex van Pashupatinath aan de Bagmatirivier die weer uitmondt in de Ganges. Wat een vieze smeerboel.
De rivier staat op dit moment grotendeels droog. De asresten worden op de modderige rivierbedding geveegd waar apen en koeien lopen en soms ook mensen, op zoek naar……tsja wat? Gouden tanden en kiezen? Een emmer water wordt na gegooid om de plek te reinigen voor de volgende brandstapel. Vuile dekens en moltons slingeren rond en zelfs een lege doodskist van dun aluminium. Meestal worden die er wel snel uitgevist en weer verkocht voor een volgend slachtoffer.
De troep is weerzinwekkend evenals de stank.
Varanasi was hierbij vergeleken inderdaad heilig.

De sadhu’s zijn weer een ander verhaal: heilige mannen en sinds kort ook vrouwen die hebben gekozen voor een materieloos leven om zo snel mogelijk één te worden met het ‘kosmische bewustzijn’. Wat dat ook moge zijn. Ze leven van giften en worden gerespecteerd. Ze vereren verschillende goden; je hebt Shiva- , Vishnu- en Krishna aanhangers en misschien nog wel meer.
Ze vallen op in het straatbeeld, ze zijn beschilderd en dragen meestal oranje kleding maar lopen soms ook naakt en met as besmeurd rond.
Het vervelende is dat ik niet zo overtuigd ben geraakt van hun heiligheid en ascetisme. Daarvoor probeerden de meesten toch teveel de aandacht te trekken van het toeristen-vrouwelijke schoon.
Natuurlijk mochten we foto’s maken........wel dokken graag.