Kom hier dat ik u kus

Geschreven door Griet op de Beeck (1973) in 2014. Het is haar tweede boek. Haar schrijfsels zijn zo succesvol dat er meteen de filmrechten van worden verkocht.


Een paar keer zag ik haar bij De Wereld Draait Door. Een jonge vrouw met Vlaamse tongval, sprekend in een muzikaal legato wat ik steeds in mijzelf hoorde bij het lezen.
Dat er al 350.000 exemplaren van dit boek zijn verkocht is bij mij eerder een reden om het links te laten liggen. Ik hou niet van hypes.
Dus met de nodige reserves ben ik eraan begonnen.




Het boek bestaat uit drie delen; het eerste is geschreven door de ogen van het negenjarige meisje Mona. In het tweede en derde deel is zij resp. 24 en 35 jaar oud.
Het eerste deel is knap geschreven door de ogen van die negenjarige. Ik herkende zoveel; het willen plezieren van je ouders wat zeker niet altijd lukt, rustig zijn, niet zeuren, behulpzaam zijn.
Het gevolg is het eindeloze verantwoordelijk voelen voor het welbevinden van anderen en de sfeer in huis. Het idee te hebben om te zijn wie anderen willen dat je bent. Dat kan lang doorwerken in een mensenleven.
Met het tweede deel wanneer Mona 24 jaar is had ik het minste. Zij leefde in een totaal andere wereld; als dramaturg in een kunstenaarswereld. Ik moest wel grinniken hoe ze vertelt over dat esoterische groepsgedoe in een zweethut. Dat soort dingen zijn aan mij ook niet besteed. Afschuwelijk.
In het derde deel beland Vincent, de vader van Mona in een ziekenhuis met fatale afloop.
In die laatste dagen komen Vincent en Mona dicht tot elkaar maar toch wordt niet alles uitgesproken.

Het is een verhaal van een heel gewoon gezin ook al verongelukt Agnes, de moeder van Mona en Alexander als zij nog kind zijn. Met de stiefmoeder Marie gaat het ook best aardig ook al heeft die een gecompliceerd karakter; ze schiet erg snel in een manipulerende slachtofferrol maar vindt zichzelf een dapper mens. Heel herkenbaar; die mensen zie ik ook in mijn omgeving.
Met het stiefzusje Anne-Sophie zijn de verhoudingen ook best aardig.
Dus voor het oog een prima gezin. Maar ‘disfunctioneel’ omdat het er op uit is om een systeem in stand te houden dat ten kostte gaat van de ontplooiing van ieder lid afzonderlijk.

Mooiste, rake zinnen komen van Johanna, de geheime vriendin van Vincent:

‘We staan elke dag op, doen wat van ons verwacht wordt, en gaan dan weer slapen, en dat noemen we leven. We saboteren onszelf zonder het te beseffen, omdat we nadoen wat ons ooit is voorgedaan, en dan denken we dat het zo moet gaan. En ondertussen organiseren we de dingen zo, dat we geen tijd hebben om stil te staan bij wat we ten diepste voelen. […] We vinden het gemakkelijker om te berusten bij ons leed, om onszelf te troosten na de pijn dan om te kiezen voor wat ons echt gelukkig zou maken.[…] We doen altijd maar voort, en dan worden we oud, en dan voelen we het tot in onze gewrichten, dat de dingen eigenlijk niet kloppen, dat er iets anders mogelijk was geweest, als we beter hadden durven weten. Maar dan vinden we dat het te laat is. En straks dromen we heimelijk van doodgaan, of van een hemel waar alles goed komt, naar gelang.’

Kom hier dat ik u kus. Over die titel moest ik lang nadenken. Aan het einde van het boek komt hij voor; uitgesproken door Louis, de partner van Mona.
Een titel kies je niet zomaar. Hier zit ook dat dubbele in: wanneer je mijn bevel opvolgt zal ik je liefde geven. Maar wat voor soort liefde is dat dan? En wat doet dat met een mens.
Nou, daar gaat eigenlijk het hele boek over. Een boek om over na te denken.