Geschreven door Jonathan Sacks in 2007. Vorig jaar vertaald in het Nederlands. Een uitgave van Skandalon
Hij heeft een eigen website.
Het boek bestaat uit drie delen: 1. De oproep tot - , 2. Een theologie van - en 3. Leven in verantwoordelijkheid.
Het mooie van boeken die door types als Sacks zijn geschreven vind ik de uitleg van de Bijbelverhalen.
Ik ben ópgegroeid met de verhalen van het Oude Testament. Thuis werd er elke dag na het avondeten een verhaal gelezen uit de kinderbijbel. Op school elke morgen een verhaal en in de kerk en op clubs ook de nodige verhalen. Alle verhalen kregen één uitleg, dat was het.
Nu ontdek ik (alweer) dat er achter al die verhalen veel meer betekenissen zitten. Ze zijn soms multi-interpretabel. En volgens de Joodse leer mag dat ook en ben je er vrij in om nieuwe betekenissen te vinden. Zover ben ik nog niet; ik laat mij verrassen door wat rabbijnen er al in gevonden hebben. Het Boek gaat mij steeds meer verbazen. Wat een ongekende diepten zitten erin en ook altijd toepasbaar op het dagelijkse leven.
‘Het jodendom is vol verhalen omdat het de beperktheid van de wet erkent als het erom gaat ons te leren hoe we moeten leven.’ (p 286)
Ook Sacks grijpt voortdurend terug op de aloude verhalen van bijvoorbeeld Kaïn, Abraham, Ruben, Mozes en Job en wat is het dan een voordeel dat ik ermee ben opgegroeid. Wat ben ik blij dat mijn kinderen er ook van weten. Hoe waardevol is het om aan volgende generaties door te geven.
Dit boek gaat dus over verantwoordelijkheid. In deze tijd bijna een vies woord. Wie durft nog echt de verantwoordelijkheid te nemen over zijn/haar daden? Meestal is het die ander of de maatschappij die we nodig hebben om onze daden te rechtvaardigen. We kruipen graag in de slachtofferrol.
De ‘aanklaag- cultuur’ werkt dat ook in de hand. Maar dat is niet de bedoeling van léven.
De joodse ethiek is anders al wordt ze begrensd door de joodse wet. Het is een ethiek van hoop.
‘Ga voor mij uit en wees volmaakt’ (Gen 17:1)
Het boek gaat over geloof, barmhartigheid, gerechtigheid, liefde en het heilige. Over gehoorzamen en navolgen. Over het geloof van God in de mens (!) naar aanleiding van het boek Job.
Ook volgens Sacks een allegorie.
Hoe God ruimte geeft aan de menselijke stem. Dat God terecht staat in dit boek en niet Job.
‘Het hart van Gods appèl tot verantwoordelijkheid – dat is de betekenis van Job – ligt in Zijn onwrikbaar geloof in de mens.’ […]
De schepping was een daad van geloof van de kant van God. Dit idee is het diepste theologische inzicht dat ik ooit heb aangetroffen. (p. 327)
Sacks geeft meer van die verrassend omkeringen van Bijbelverhalen in zijn boek.
Ontroerend vond ik het verhaal over de violist Jitzchak Perlman die, voordat een concert begon zijn viool stemde en daarbij brak een snaar. Hij speelde vervolgens het hele concert op zijn viool met drie snaren en sprak na de staande ovatie: ‘het is onze opdracht om muziek te maken met wat overgebleven is’.
Een typisch Joodse houding? of een houding van 'de optimistische mens'?
Het maakt niet uit hoe wel of niet geleerd je bent. Elke goede handeling kan een omkering teweegbrengen zoals die vlindervleugelslag aan de andere kant van de wereld een orkaan kan veroorzaken. Dus aanvaard je verantwoordelijkheid en handel goed!
Heel veel van wat Jezus in het Nieuwe Testament zegt las ik weer terug bij Sacks. Dan moet ik wel glimlachen.
Een puntje van kritiek: verhalen over die geweldige getalenteerde joden die hun leven verloren door de holocaust of een aanslag.
Ik geloof echt dat de joden een apart en getalenteerd volkje zijn maar er zijn ook zeer veel getalenteerde niet joden die hun leven voortijdig verliezen. Wat dat betreft vond ik hem wat eenzijdig.
Een stimulerend boek. Een aanrader.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten