Barabbas

Geschreven door Pär Lagerkvist in 1950. In 1951 kreeg hij de nobelprijs voor de literatuur.
Dit boek is opnieuw uitgegeven in 2013 in de serie ‘christelijke klassieken’.
Uit die serie heb ik ook ‘de geweldenaars’, ‘dood van een non’, ‘stilte’ , en ‘het geschonden geweten’ gelezen.

Op zichzelf een gemakkelijk te lezen boek. Geschreven vanuit het perspectief van Barabbas, die vrijgelaten werd omdat het gepeupel er voor koos om Jezus te laten kruisigen.
Er zitten een paar kleine stukjes in het boek vanuit andere perspectieven geschreven en dat vond ik een beetje zwak; dissonanten die ik niet begrijp.
Alles is fictie want uit de Bijbel weten we verder niets van deze Barabbas die mogelijk een moord op zijn geweten had.
Toch spreekt het boek aan want in de zoektocht van Barabbas zouden velen zich kunnen herkennen.
Jezus fascineert hem en toch vind hij het lastig zich eraan over te geven en er voor te gaan. Wat moet je met ‘liefde’ wanneer je dat zelf nauwelijks hebt ervaren?
Hij blijft het hele boek door erg afstandelijk en hinken op twee gedachten maar soms overvalt hem toch een vorm van naastenliefde en gaat daar op zijn manier mee om.
Wanneer hij tenslotte toch aan het kruis belandt kan hij niets anders doen dan Jezus naspreken.

Barabbas: ‘zoon van vader’. Eigenlijk best een bijzondere naam zit ik me nu te bedenken; wat zou ermee bedoelt worden?
De algemeenheid? En dat weer in mannelijke vorm. De Bijbel blijft toch wel een ‘mannenboek’.
Of zoon van Vader? Met hoofdletter? Om te kennen te geven dat God er voor alle zonen is wat ze ook op hun geweten hebben?
In ieder geval heeft Barabbas met recht geweten wat het is wanneer er iemand in jouw plaats sterft.

Zoon van de vader

Tijdens het lezen van het boek 'Barabbas' van Pär Lagerkvist vroeg ik mij al af wat toch die naam kon betekenen.
Want het is toch wel opmerkelijk dat de betekenis ‘zoon van de vader’ is. Hij staat tegenover de Zoon van de Vader.

Fijn is het dan te merken dat meer mensen daarnaar zoeken en tot ontdekkingen komen.
Ook in het N.T. is het van belang naar diepere lagen te zoeken. Wat schemert er door die verhalen heen? Welke lijnen kunnen we trekken en wat is de bedoeling?

Gisteren hierover een preek die ik in mijn eigen woorden en associaties samenvat:
Barabbas, zoon van vader is iemand – een Zeloot?-  die streed voor een koninkrijk wat opkomt uit deze wereld. Het zichtbare. Misschien was zijn vader ook wel zo’n revolutionair.
In het bewuste hoofdstuk van Johannes achttien spreekt Jezus tegen Pilatus over Zijn koninkrijk. De Zoon van de Vader strijd voor een Koninkrijk van een heel andere orde. Een orde die niet zichtbaar is en van boven komt.

Vervolgens wordt aan het volk gevraagd wie ze kiezen. Wat kiezen zij (en wij)?
Instinctief kiezen we voor het zichtbare. Zeker wanneer er ook nog eens op je wordt ingepraat. Dan weet je tenminste wat je hebt en waar je aan toe bent. Duidelijkheid; daar houden we van.
Tot zover heel kort samengevat waar de preek over ging.

Maar wat er bij mij ook naar boven komt – mede door het boek 'Leviticus' van Sacks -  zijn die twee bokken uit Leviticus 16 bij Yom Kippoer. De ene is zondoffer en de ander verzoeningsoffer. Wanneer je dat vergelijkt dan wordt Barabbas, het zondoffer  ‘de woestijn’  ingestuurd en Jezus wordt geofferd als verzoeningsoffer.

Al gaat het in het boek van Sacks natuurlijk niet over Jezus en Barabbas. De evangelisten echter, wisten wél van de geitenbok voor de Heer en de geitenbok voor Azazel.
Maar bij de evangelisten sterft Jezus wel weer  op het moment dat het Pesachlam werd geslacht. Is dat een gevolg van de kruisbestuiving tussen Paulus en de evangelisten? Want Paulus noemt in 1 Korinthe 5:7 Jezus een Pesach lam. Ook al hoort dat bij een heel ander feest dan Grote Verzoendag. Pesach is het feest van de bevrijding.
Er zijn ook veel overeenkomsten tussen Jezus en het Pesachlam: volmaakt, mannelijk, volgroeid, niet breken van de botten ect. (Ex. 12 en Num. 9)
Yom Kippoer en Pesach
Grote Verzoendag en het feest van de Bevrijding.
Samengevoegd eigenlijk best mooi.