Wanneer een schrijver boerderijen de namen geeft van Het Geluk, De Genade, De Zaligheid en de Verlossing en de 'stee' die het verste weg ligt, De Eeuwigheid noemt dan betekent het dat je langzaam en goed moet lezen. Alle zinnen kauwen en proberen te vinden wat er achter die zinnen nog zit.
De computer er weer naast om alle prenten van Doré en alle andere schilders die genoemd worden er bij te zoeken om zo het verhaal beter te begrijpen.
De hoofdpersoon is een man, een onnozele, een analfabeet en enig kind van betrekkelijk welgestelde ouders. Hij heeft een formidabel, zeer eigen geheugen.
Vanuit zijn grenzeloos optimistisch perspectief, inclusief groot ego - 'ik ben mijn leven lang geliefd geweest' - is het boek geschreven ehh........ gedicteerd aan een dictafoon Sony MZN 710.
Met de bisschop komt hij namelijk overeen dat hij als Doré- kenner een boek zal ‘schrijven’.
Zijn tekortkomingen zullen geen probleem zijn. ‘En een gebrekkig of moeilijk leesbaar of ronduit waardeloos manuscript vormt werkelijk geen belemmering.[..] U moest eens weten wat voor misbaksels en pulp we vrijwel dagelijks voorgeschoteld krijgen. Onder de helende handen van een bureauredacteur is vrijwel alles echter te fatsoeneren en op te poetsen tot glasheldere, schitterende literatuur!’
Dan moet ik wel grinniken.
Zijn vader is houtvester in het noordoosten van Zweden. En ‘heeft hem leren leven’. Van kinds af aan is hij door zijn grootvader – met gevriesdroogde hersenen - voorgelezen uit de wereldliteratuur. Ik herkende hints naar Kafka (landmeter K.) en Gunther Grass (Oskar). Ze hebben boeken en schilderijen bekeken. Zijn grootmoeder en zijn moeder bespeelden de piano zodat hij van de muziek ook van alles in zich opnam. Er speelt ook iets met een brief van zijn vader die hij niet openmaakt want hij kan wel raden wat erin staat. 'Vaderliefde gaat zo diep en is zo raadselachtig dat wij kinderen die nooit zullen begrijpen'
Dat er iets totaal anders in staat deert hem niet. De lezer des te meer.
Zijn naam, die hij vaak heeft moeten schrijven op allerlei documenten bestaat uit drie wilgen aan de Avabeek, een paar scherpe rotsblokken en twee lage, gebogen jeneverstruiken.
De bijbel van Doré speelt een grote rol in zijn leven. Wie was Gustave Doré?
“Hij was het die de Bijbel maakte “ legde ik uit. “Van begin tot eind. Hij maakte de stenen tafelen op de berg Sinaï en leidde het volk naar het beloofde land. Hij was het die Jericho liet instorten en de wereld door de zondvloed liet verdrinken. Hij zorgde ervoor dat Jezus in Bethlehem werd geboren, dat hij in de rivier de Jordaan werd gedoopt en dat hij zijn Bergrede hield en werd gekruisigd en ten derde dage opstond. Alles”.
Deze platen bijbel heeft hij helemaal in zijn hoofd zitten. (Pfffft, wat doet dat met een mens? Ik vind ze vaak afschuwelijk.) Gelukkig maar want op een dag raakt hij hem kwijt. Hij neemt zich voor om hem van begin tot eind na te tekenen; zijn levenswerk. ‘Vaak volgt het ene lijntje uit het andere. [..] Eén lijntje tegelijk. Zo gaat dat.’
Want ‘zijn Bijbel biedt stof voor een heel leven, ja zelfs meer dan dat’.
Het lukt hem en ‘uit genade’ vindt hij ook zijn eigen Bijbel van Doré in rood leren band weer terug.
Of de verteller zonder naam nu echt gek of juist geniaal is, of allebei......ik ben er niet achter gekomen.
Het mooie van dit boek is dat de schrijver heel compact, soms schrijnende dingen weet te zeggen die toch luchtig blijven en die je daardoor bijblijven.
Nog eentje dan: de hoofdpersoon heeft een blikken model van Jezus met een opwindmechanisme. Op een avond komt de dominee langs, ‘ schuift Jezus Christus opzij om plaats te maken voor zijn kleine zwarte tas.’......
Geen opmerkingen:
Een reactie posten