Just because I'm quiet........... doesn't mean I don't have a lot to say

woensdag 17 september 2014

De stad der zienden


Geschreven door José Saramago. (1922 – 2010) Ik las een digitale editie vertaald door Harrie Lemmens.
Ik heb zijn naam wel eens langs zien komen in combinatie met de titel: ‘de stad der blinden’ en daarvan wel eens een recensie gelezen. Maar dát boek zit niet in mijn pakket van gratis e-books.
Het werd een verrassing, deze Portugese schrijver. Niet zo gek want hij was Nobelprijs winnaar van de Literatuur in 1998.

Mocht ik nog overwegen mijn Opus Magnum te schrijven om daarmee ook Nobelprijswinnaar te willen worden, dan heb ik dat nu definitief uit mijn hoofd gezet. Ik ben niet gek genoeg.
Het lezen van dit proza was even wennen: behalve hoofdletters, komma’s en af en toe een punt gebruikt Saramago geen leestekens.
De zinnen zijn soms zo lang dat ze een hele pagina beslaan van mijn e-reader en ze zijn vaak ‘politicaal’ nietszeggend. Dat maakt het een bijzonder boek: politicale nietszeggendheid in een wat Kafkaiaanse stijl. Ambtenarencorrectheid tegenover iets ongrijpbaars.

De fout van de bevolking van ‘de hoofdstad’ is dat het grootste deel van de bevolking – zo’n 83% - blanco heeft gestemd bij de verkiezingen. Ook in de herhaling een week later komt hetzelfde beeld naar voren. Dat geeft paniek bij de ambtenaren. Dit kwaad moet met alle middelen worden bestreden want stel je voor dat het overslaat naar andere steden. De ambtenarij gaat over tot het afkondigen van de noodtoestand en uiteindelijk ontvluchten zij middenin een nacht de stad in de overtuiging dat er een samenzwering is gesmeed. Wie zou(den) hierachter zitten?
In de stad gaat alles gewoon kalmpjes door. De bestuurders kunnen kennelijk wel gemist worden.

Vanaf de helft van het boek wordt dan duidelijk dat dit een vervolgboek is op ‘de stad der blinden’ want het groepje blinden o.l.v. de vrouw van de oogarts komt in beeld als verdachten van de ‘samenzwering’.
Een commissaris met twee assistenten wordt erop uit gestuurd om de boel op te lossen vanuit het kantoor: Providentie nv, assurantie en reassurantie.
Het moet een betekenis hebben maar ik kan het niet ontdekken.
Allerlei ‘Clousseau – achtige’ taferelen volgen.
Het slot van het boek is ontnuchterend clean en zakelijk.
De boodschap van het boek lijkt mij duidelijk; We kunnen het béter zonder het gekronkel van de ambtenarij. De echte zieners lopen gewoon op straat en kunnen het organisatorisch prima ’handelen’.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten