Nu heb ik het boek van Willem Maarten Dekker (1976) dan toch helemaal gelezen na mijn eerdere hersenspinsels naar aanleiding van de titel. Er staan weer veel streepjes in. En ik zal voortaan een foto van het boek maken vóórdat ik het lees, dan is het platter.
Wat wil ik ervan onthouden?
Eerst de begripsverklaring. De woorden hedonisme, eudaimonia, makaria en eutuchia. Grofweg vertaald met
resp. genot, geluk, zaligheid en stom geluk.
Dus waar heb je het over wanneer je over geluk spreekt.
Dan het rare streven naar geluk wat ieder mens heeft en dat toch veel te maken heeft met zingeving. Van betekenis geven worden we kennelijk gelukkig. Het gevoel van waardevol zijn, gezien, gehoord en gewaardeerd worden. Vroeger gaf de kerk nog een kader aan waarbinnen je betekenis kon vinden maar dat is grotendeels voorbij.
In deze individualistische maatschappij moet je het zelf doen en sommigen
kunnen het ook en ander vallen uit de boot en hebben een psycholoog of
psychiater nodig.
Eigenlijk is dat allemaal nogal zelfzuchtig. Denk ik. Ook al doe je je best in
de zorg zoals ikzelf gedaan heb. Het gaf mij energie tot ik op een dag ontdekte
dat het mij meer energie ging kosten dan het opleverde. Exit zorg.
Streven naar geluk doen alle mensen van alle tijden al maar we hebben er geen
rècht op.
Dan is er nog de vraag of je gelukkig bènt of dat je je gelukkig voelt. Ook een
heel verschil.
Het blijft allemaal subjectief.
Wanneer je het niet voelt en niet bent is het gemakkelijker concluderen dat je
ongelukkig bent. / sarcasm
Gelukkig zijn is ook geen synoniem voor tevredenheid of voldoening zoals sommige mensen denken.
Geluk is een geestelijke aangelegenheid en zo komt Dekker bij God uit die we
toch, net als liefde en vrijheid moeten veronderstellen om zuiver te kunnen
blijven denken en leven. (P61)
Wij denken in termen van geluk met het uitsluiten van aards lijden maar we
moeten ons ermee verenigen zoals Jezus deed. Dat geeft aardse zaligheid. Dat is
geen vrijbrief om het aardse lijden te
verheerlijken zoals vaak wordt gedaan. Ik kan me nog preken herinneren dat
wanneer je geen lijden kende, je geloof niet deugde. Woorden met die strekking.
Christus is het einde van het streven en zoeken naar geluk als wetmatigheid. We
kunnen daar zo in gevangen zitten. In die wetmatigheden. Daar denken we houvast
aan te hebben.
Aan het einde van het boek geeft de schrijver tien tips.
Niet om gelukkig te worden maar om beter te leven. Want duurzaam geluk is er
niet. Er zijn momenten van geluk.
Zo is mijn ervaring ook.
De meest lastige tip: bedenk dat alles vruchteloos is.
Ik weet niet of ik het daar mee eens ben. Hou je daar niet een super stoïcijnse
houding aan over en is dat de bedoeling van het leven? Of zou hij, als
christen, ook beseffen dat we ons niet druk moeten maken of we wel of niet
vruchten dragen? Dat een Ander daar wel voor zorgt. Het loslaten van de controle. Daar hou ik het
op.
Dat we er niet naar behoeven te streven om de aarde wat beter achter te laten
dan dat we erop gekomen zijn ben ik wel met hem eens. Een rare uitspraak die
kennelijk voor veel mensen zinnig is en zin geeft aan het leven. Doe gewoon je
ding op de plaats waar je bent gesteld denk ik dan.
De meest herkenbare: word een onafhankelijke geest.
Zelf heb ik gemerkt dat het prettig is om tot de ontdekking te komen dat mijn –
misschien kromme – meningen van net zoveel waarde zijn als van ieder ander. Dat
helpt om kritisch te durven zijn en de zaken eens van een andere kant te
bekijken.
De meest aansprekende: bereid je voor op de dood.
Die zou ik bijna als nummer één zetten. Wanneer je je eigen dood hebt doorleefd
en je uitkomt bij je Schepper geeft dat zoveel rust. Niet dat het geen hobbel
meer is maar wel één van een andere
orde.
Aan de hand van de denkbeelden van verschillende schrijvers,
filosofen en dichters is het boek geschreven.
Een aanrader.
O ja, nog een opmerking die me aansprak: 'Zelf heb ik alleen bij de kerk kunnen blijven doordat ik al heel jong Christus van het christendom ging onderscheiden.'
